De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 335

'EEN

KINDERLIJKE

IDEAALSTELLING'

nu niet meer, omdat Goddank! de waardering der oude beginselen door leidende personen voorgestaan hun wind uit de zeilen neemt. 159

334

Het antwoord van Dooyeweerd op deze brief is onbekend. Maar het probleem van de houding van de Afrikaner nationalisten ten opzichte van het nationaal-socialisme bleef hem kennelijk bezig houden. Blijkens zijn archief verzamelde hij documentatiemateriaal over de Ossewabrandwag, zowel voordat als terwijl hij in 1951 in Zuid-Afrika was. Hoeveel vragen Dooyeweerd en zijn vu-collegae stelden ook bij houding en denken van de Afrikaner calvinisten gedurende de oorlogsjaren, zij dachten er geen moment aan om de relatie op te geven. De verkiezingsoverwinning van de Nasionale Party van mei 1948, het aantreden van het kabinet-Malan en zijn aankondiging, apartheidsmaatregelen te zullen gaan invoeren, hadden in vu-kring geen directe reacties opgeroepen. Het studentenblad Pharetra maakte er zelfs geen melding van, het had Zuid-Afrika nog niet ontdekt. En natuurlijk aanvaardde de dogmaticus prof. dr. G. C. Berkouwer het verzoek, namens de Gereformeerde Kerken in Nederland de synode van de Zuid-Afrikaanse zusterkerk in Potchefstroom te gaan bijwonen. 'Na de oorlog hebben we nog meer dan vroeger leren verstaan, dat we ons niet ten opzichte van elkaar mogen isoleren', zei Berkouwer tot de Synode van de Gereformeerde Kerken in Suid-Afrika te Potchefstoom in januari 1949. 1 6 0 En in zijn eerste reisbrief in het dagblad Trouw schreef hij: 'de banden zijn sterk tussen Holland en Zuid-Afrika. En het is goed door alle spanningen heen elkaar niet los te laten'. 101 Dat streven naar herstel van de samenwerking leefde niet alleen op de v u . Nog steeds bestond in Nederland op grond van een duidelijk gevoel van stamverwantschap een sterke sympathie voor de Afrikaners, ondanks onbegrip voor sommige ontwikkelingen in Zuid-Afrika. Daartoe behoorde zeker ook de verkiezingsoverwinning van de Nasionale Party op 28 mei 1948. Deze werd in Nederland vrij algemeen met teleurstelling ontvangen. Smuts bezat een groot persoonlijk prestige in Nederland en voor het extreme Afrikaner nationalisme had men daarentegen weinig waardering. Een aantal Nederlandse dag- en weekbladen reageerde ronduit afwijzend. De redenering was kortweg: dr. D. F. Malan en de N P hebben zich in de oorlogsjaren pro-Duits, na-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen