GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 16

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 16

Rede gehouden bij de aanvaarding van het ambt van Hoogleeraar in de faculteit der Letteren en Wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

17 gepaard een sterke zin voor het pessimisme, of liever, een ger i n g achten van het gewone alledaagsche leven der stervelingen. „HERACLITUS" — zegt CLEMENS ALEXANDRINUS in zijne Stromateis )

— „schijnt de geboorte

45

als hij z e g t : den

als een ramp te beschouwen,

„ W a n n e e r ze geboren zijn, w i l l e n ze leven en in

dood gaan, of liever uitrusten, en ze laten kinderen na, op-

dat ook die in den d o o d gaan." „ W e e , wee, gij arm geslacht der stervelingen, wee gij geslacht vol

ellende," zoo roept EMPEDOCLES ) uit, en zichzelven acht 4ó

hij verre verheven boven de „sterflijke, aan veelvoudig verderf gewijde menschen."

47

)

PHILOLAUS leert, dat de ziel met het lichaam als 't ware tot straf samengekoppeld is en daarin als in een graf b e g r a v e n ; ) 48

en hij beroept zich voor deze leer op de irxXxioi SsoKóyot re xx) ftxvreic, de oude theologen en zieners, ) waarbij we waarschijn4 9

lijk aan de O r p h i c i ,

niet, gelijk SCHRÖDER evengoed

mogelijk

acht, ) aan de Indiërs te denken hebben. 50

E n PLATO zegt in den Phaedo, ) dat zoovelen zich op rechte 5 I

wijze met

de philosophie bezighouden, zich o m niets anders

bekommeren dan o m te sterven en dood te zijn. Deze

denkwijze nu openbaart

zich niet slechts in de philo-

sophie: men vindt haar evenzoo in de l y r i e k en in de tragoedie. „ W a n n e e r soms geluk onder de menschen schittert, k o m t het niet zonder moeite," zegt PINDARUS; ) en niet anders BACCHY52

LIDES : „ W a n t niemand der aardsche stervelingen is in alles gel u k k i g " ; ) maar l a n g v ó ó r hen zingen SOLON ) en THEOGNIS 5 3

54

55

)

reeds hetzelfde. En

sterker n o g dan bij dezen klinkt die toon in EURIPIDES'

w o o r d e n : „W'ie weet of niet wat wij leven noemen sterven is, en

wat

den

wij sterven

noemen l e v e n ; " woorden, door PLATO in

G o r g i a s blijkbaar met instemming aangehaald. 6) 5

Het is dezelfde g r o n d t o o n : hoeveel goeds dit aardsche leven ook geve — en PINDARUS en BACCHYLIDES weten dit zeer wel te waardeeren —, volmaakt is het niet; en zoo wijzen ze dan de een meer, de ander minder naar de toekomst, die de rechtvaardigen wacht, en vertoonen zoo juist het kenmerk der m y s t i e k : onmiddellijke gemeenschap den

met de godheid, niet hier, maar na

d o o d . D e G r i e k s c h e mystiek staat ook hierin antithetisch w.

2

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904

Inaugurele redes | 69 Pagina's

Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 16

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 september 1904

Inaugurele redes | 69 Pagina's