Tij-kentering in de Oud-Testamentische wetenschap - pagina 8

10

van Kanaan geleidelijk saamsmolt met de talrijke Baals van de heiligdommen des lands, en de nationale god van Israël werd, op wiens uitsluitende dienst de oudste profeten meer en meer aandrongen. Van dit standpunt der monolatrie werkten zich dan eindelijk de volgende profeten, sedert Arnos, op tot het zoogenaamde ethische monotheïsme, waardoor Jahveh werd tot W e r e l d schepper en Wereldgod. Dit beeld heeft echter in de laatste jaren zeer ingrijpende wijzigingen moeten ondergaan. In de eerste plaats heeft de nauwgezette en diepgaande bestudeering van de godsdiensten dier volken, bij wie we het geschiedkundig verloop dei godsdienstige ontwikkeling over längeren tijd kunnen nagaan, zooals de E g y p tenaars, Babyloniërs, Indiërs en Chineezen, de overtuiging gewekt dat de theorie der evolutie in elk geval op het verschijnsel der religie niet van toepassing is. Hoe verder men in de geschiedenis der genoemde volken teruggaat, des te zuiverder is het godsbegrip dat men bij hen aantreft en des te meer nadert het naar het monotheïsme ). W a a r dit erkend wordt, doet men eene belangrijke schrede in de richting van wat ons het Oude Testament aangaande den oorsprong en de geschiedenis der religie leert. In de tweede plaats heeft men zich moeten doordringen van de erkentenis dat het beeld van den ontwikkelingsgang dat men zich van Israels godsdienst geteekend had daarom niet juist kon wezen, wijl het niet beantwoordde aan de cultuurtoestanden te midden van welke Israël leefde. O p het tijdstip waarop Israël als volk zijne historie aanvangt wordt het van alle zijden omringd door eene cultuur, welke reeds eene langdurige ontwikkeling, ook in religieus opzicht, achter zich heeft, en het is eenvoudig ondenkbaar, dat Israël dan nog eens zijne religieuze ontwikkeling bij de meest primitieve begrippen aanvangen zou ). Dat ook met deze erkentenis de wetenschap zich weder in de richting der O u d Testamentische traditie beweegt, is duidelijk. Het behoeft ons dan ook niet te verwonderen, dat men tegenwoordig de religieuze beteekenis van Mozes heel wat hooger w i l aanslaan dan voorheen. Wat men vroeger, na met zijn kritiek zoo goed als alle gegevens van het Oude Testament te hebben uit den weg geruimd, van Mozes' levenswerk te zeggen wist, beperkte zich vrijwel hiertoe dat hij 3

4

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen