Jaarboek 1972-1973 - pagina 36

secondair, tertiair, waarbij dan onder het tertiair het wetenschappelijke en het hoger beroepsonderwijs wordt begrepen. Veronderstellend dat er tussen dit hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs nauwe samenwerking gemakkelijk is tot stand te brengen, die ook financieel aantrekkelijk kan zijn, overweegt men de oprichting van overkoepelende paddestoelachtige organisaties. Tussen zulk een plan en de verwerkelijking ligt dan voor veler besef slechts een schrede. Ik laat terzijde dat af en toe boven atoleilanden paddestoelwolken plegen te hangen, wat weinig goeds spelt. Een verbinding tussen wetenschappelijk onderwijs en hoger beroepsonderwijs kan nuttig zijn, maar dan moet helderheid over de beweegredenen bestaan: hier spelen financiële, echter ook statusoverwegingen een rol en maken algemene maatschappelijke gezichtspunten zich geldend. Het onderwijs is een samenhangend geheel, een bevorderen van de doorstroming met het wegnemen van beletselen is uitnemend, zij het niet in dier voege dat hetgeen verschilt wordt gelijkgeschakeld, dat men het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek zou nivelleren. Ik leg er de nadruk op dat de plannen en ramingen, waaruit te kiezen zij, gevat worden in een wetenschapsbeleid dat het geestesleven bestrijkend juist om die reden weinig houvast verschaffen kan. Zulk een beleid, dat beoogt wetenschappelijk onderwijs en onderzoek te regelen, zal onafwendbaar bemerken zich te bewegen op een gebied, waar de vrijheid een uitzonderlijke plaats inneemt, waar lieden die niet gemakkelijk in hokjes zijn in te delen, zich weren. Tegelijk treft men hier aan een verwevenheid met maatschappelijke idealen en het gevaar duikt op dat universiteiten en hogescholen in een hun weinig vertrouwde problematiek verstrengeld raken. Men wenst hen vaak te treffen als 'watchdogs' of 'an upper middle-class', een voor vroeger vrij juiste, voor thans onhoudbare, doch verleidelijke kwalificatie. Het water is hier diep. Met het betrekken van het dusgeheten profijtbeginsel bij het uitzetten van de koers komt men nog wel tot klaarheid: het is redelijk dat wie bij onderwijs en onderzoek gebaat is, ook in de kosten bijdraagt. Maar het profijtbeginsel kan tevens aldus worden doorgetrokken, dat men onderwijs en onderzoek enkel ter hand neemt wanneer het baat belooft. Aldus dreigt de ontluistering van de universiteit, wordt 'a hen only an egg's way of laying another egg', ontstaat er zoiets als een roofdierenmentaliteit - de karakteristiek is niet van mij - en raakt de mens, die men enkel als een 'Fehlkonstruktion' van de ruimtevaart beschouwt, gedegradeerd. Bij de onderzoeker tellen enkel de wetenschappelijke productieve gaven; het begrip 'Ballastexistenz' burgert zich in, de op zichzelf bestaansrecht hebbende, door universiteiten en hogescholen aangegane contractuele onderzoekingen verkrijgen een te overheersende plaats. Minstens even verkeerd is het de instellingen 34

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen