1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 102

94 maatstaven kon worden gemeten. De oorspronkelijke theorieën over de suggestie, waarin men meende hier te doen te hebben met een oordeelsstoornis, met een bewustzijnsvernauwing enz. waren reeds als oncritisch terzijde gesteld. De verhouding tussen suggestor en gesuggereerde kan nimmer uit de structuur van de gesuggereerde worden afgeleid, en toch heeft zij er iets mee te maken. Het zijn vooral E r w i n S t r a u s z e n v a n d e r H o r s t geweest, welke de bestaande psychologische opvattingen omtrent de suggestie omver wisten te werpen. S t r a u s z oefent in zijn boekje ,,Wesen und Vorgang der Suggestion" een uitvoerige critiek op de opvatting, als zou de structuur der gemeenschap een atomistisch karakter dragen. De mensheid zegt hij, bestaat niet uit een aantal los naast elkander staande individuen, welke als zandkorrels geen samenhang met elkander hebben, maar de structuur der gemeenschap wordt fundamenteel gekenmerkt door de wij-verhouding. Hier wordt het idealistische principe dus ook van psychologische zijde doorbroken. Tot nog toe werd ieder beamen in de suggestie verklaart uit een gebrek aan motivatie. Het denken kan echter door de suggestie niet gestoord worden, want de suggestie werkt slechts onmiddellijk op het psychologische gebeuren van de erkenning of de verwerping. De natuurlijke instelling van de mens is niet die van het zakelijke logische denken. Integendeel S t r a u s z wijst erop, dat de suggestie als natuurlijke instelling in alle tussenmenselijke verhoudingen voorkomt. Er bestaat daarbij een onverbrekelijke verbinding tussen de mededeling en de zich uitende persoon. In wezen zijn beide een. In de toeëigening of verwerping van een mededeling wordt in feite de zich meedelende persoon als zodanig geaccepteerd of verworpen, ledere uitspraak van de mens is niet slechts een uitspraak maar veel meer uitdrukking van de spreker en een levend deel van de persoon, dien ik als vr«emde ontmoet. Naast de suggestie beschrijft S t r a u s z dan de repudiatie, welk phaenomeen dezelfde structuur heeft, maar alleen een tegengestelde tendens vertoont. B zegt neen omdat A ja zegt, in welke verhouding wederom geen motivering voorkomt. In dit verband zullen wij het verschijnsel der suggestie niet nader analyseren. S t r a u s z spreekt bij de suggestie en de repudiatie van twee aspecten van de wij-verhouding. Wanneer wij thans met onze moderne inzichten omtrent de suggestie bewapend de litteratuur der ik-gij verhouding nog eens nader bestuderen, dan vinden wij daar veel overeenkomst vooral bij B u b e r en G o g a r t e n . Hier ligt eveneens de kern van het belangrijke probleem der verhouding tussen geloof en suggestie. Voor de arts is het in elk geval uiterst belangrijk de wijsgerige achtergronden van het phaenomeen der suggestie te kennen, omdat de verhouding tussen arts en patiënt mede door de suggestie wordt opgevuld. En tevens is het van belang om de deficiënte en carica-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen