1951 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 16

8

J. R. VAN DE FLIERT

dan kunnen we dat misschien het beste illustreren met een voorbeeld, dat Lyell vermeldt van Steno. (Principles of Geology, Third Edition, Vol. I, 1834, pag. 39). Nicolaus Steno (1631—1686), een Deen, studeerde o.a. te Leiden en werd later professor in de anatomie te Padua. Hij vermeldt in zijn werk: „De solido intra Solidum naluraliter contento" (1669) hoe hij een in de Middellandse Zee gevangen haai in stukken gesneden had, om aan te tonen, dat botten en tanden identiek waren met vele in Toscane gevonden fossielen. Ook vergeleek hij de in de Italiaanse aardlagen gevonden schelpen met levende soorten, toonde de overeenkomst tussen beide aan en zag, dat er onder de fossiele schelpen allerlei overgangen waren tussen exemplaren, waarvan de oorspronkelijke schaalsubstantie geheel bewaard was gebleven en andere, waarbij deze geheel door ander materiaal was vervangen, zodat alleen de vorm was bewaard gebleven. Zijn methode was dus: vanuit het heden (de in de Middellandse Zee gevangen haai) de documenten uit het verleden (de fossiele tanden en botten) te interpreteren als overblijfselen van een haai, die vroeger ook in zee geleefd heeft, die met andere lotgenoten en puinmateriaal gesedimenteerd was en zo nu mede tot de bodem van Italië behoorde. Deze methode, die later als algemeen geldend beginsel voor de gehele geologische wetenschap werd geproclameerd, werd dus door Steno reeds toegepast. Zeer terecht begint dan ook de geschiedenis van de moderne geologie met het inzicht in de betekenis van de fossielen, want Lyell is niet anders dan enkele stappen verder op de door Leonardo da Vinci ingeslagen weg. Steno zelf verklaarde uitdrukkelijk, dat deze opvatting niet in strijd was met de Bijbel. Hij was één van de voorstanders van de grote S}Tithesepoging tussen Bijbel en Geologie: de zondvloed een zo catastrophaal karakter toeschrijven, dat daardoor de vele mariene beesten op het land waren afgezet. Deze synthesepoging heeft verdedigers gevonden tot in de tweede helft van de negentiende eeuw. We constateren dus, dat de eerste theorie betreffende de catastrophale directe scheppingsdaad van God in de scheiding van land en zee, min of meer op de achtergrond gedrongen werd door een tweede, zich richtend op de zondvloed, waarbij echter reeds physische processen, zoals sedimentatie, zij het ook in catastrophale omvang, waren opgetreden. De betekenis van de fossielen voor de stratigraphie. De tweede belangrijke phase begon met een ontdekking van een Engelsman, Martin Lister (1638—1712). Lister vond over grote afstanden overeenstemming tussen de fossielen in één en hetzelfde gesteente. Hij gebruikt deze fossielen voor de petrographische karakteristiek; hij kan de verschillende lagen naar hun fossielinhoud onderscheiden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen