1954 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 252

Prof. Dr I. H. VAN DEN BERG

WAT IS DE MENS ?

Aangezien Prof. v. d. Berg zijn voordracht niet kon afstaan, leek het de redactie belangrijk, vooral in verband met het volgende referaat van Dr Tournier, de korte inhoud hiervan zo goed mogelijk weer te geven. Prof. V. d. Berg toonde met voorbeelden aan hoe het schema der vroegere psychologie, waar het lichaam als kerker der psyche gezien werd, niet is vol te houden. Wij zijn zelf lichaam, maar ook: wij hebben een lichaam. In de intermenselijke verhouding is er niet alleen contact van lichaam tot lichaam, niet alleen van ziel tot ziel; men heeft met het geheel iets te maken. Wij kunnen er iets mee doen. Dit komt sterk tot uiting, b.v. in de uitdrukkingswijze van het hand geven. Als de schizophreen ons een hand geeft, gebeurt er eigenlijk niets. Het contact is onmogelijk. In de gewone gevallen assimileert men zich met degene die spreekt, die de hand geeft. Niettemin kent men elkander niet, de mens is een „secret personnel" ! De mens is zijn lichaam, de mens is ook wereld. Het lichaam is de wereld. B.v. het lichaam van een Katwijker visser is de zee; het lichaam van de boer is zijn land. Men moet zijn lichaam vooruit werpen, van zich doen, vooruit werpen in het landschap, wanneer men een berg beklimmen wil. Houdt men het lichaam bij zich, dan kan men niet verder. Als ik denk aan mijn handen, kan ik niet schrijven. In dit verband wijst Prof. v. d. Berg «p Sartre, die terecht heeft aangetoond, dat men veelal geen beschikking heeft over het lichaam. De ander bezit het reeds, wanneer hij ons aankijkt. Ik ben in de macht van degene, die mij aankijkt als ik zit te lezen. De blik van God, zegt Sartre, die alleen het slechte oog kent, ontneemt mij volmaakt mijn lichaam. Ik sta hier machteloos tegenover. Tegenover degene, die mijn vrijheid aanrandt, door mij aan te kijken, kan ik de taktiek nog toepassen „to outstand a person", tegenover God kan ik dat niet. God blijft kijken. Maar God kan meer. Hij geeft ons een nieuw lichaam, dat niet verdwijnt door Zijn kijken en Zijn toespraak. V. d. H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen