1959 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 232

EVOLUTIE-PERSPECTIEF

189

De tweede, de biologische phase, kennen wij alleen van deze aarde, hoewel de veronderstelling gewettigd is, dat zij elders ook nog wel op planeten zal voorkomen. Deze phase werkt m.b.v. zelfreproductie en zelfvariatie van organische materie, waarbij de methode van zelftransformatie ontstaat, die wij natuurlijke selectie noemen. Door middel van deze methode is het tempo van verandering sneller, de variatie van de producten groter, en het organisatie-peil dat sommigen hiervan bereiken zeer veel hoger. In de latere stadia van deze phase komen mentale activiteiten aan de dag. De derde, de psycho-sociale phase, kennen wij weer slechts op deze planeet, hoewel deze, evenals de vorige phase, wellicht elders ook wel kan zijn bereikt. Deze phase werkt door de zelf-reproductie en zelfvariatie van de geest en zijn producten, waardoor de methode der culturele evolutie ontstaat, gebaseerd op cumulatieve ervaring. Het tempo van de verandering, de variatie van de producten en de hoogte van organisatie is weer enorm toegenomen. In deze phase zijn de mentale activiteiten dan ook belangrijker dan de materiële. Wij zien dus hoe Huxley de gigantische ontplooiing der sterrenstelsels, de waaiervormige ontsluiting van planten- en dierenrijk, en de spectaculaire ontwikkeling van de mensheid in de periode der ijstijden tot op vandaag toe, achter elkander schakelt en hen als phasen van één machtig allesomvattend ontwikkelingsproces beschouwt. Waar bevinden wij ons momenteel in dit proces en wat is onze rol daarin? Op de eerste vraag antwoordt Huxley dat, daar het leven hier op aarde zo ongeveer twee miljard jaren bestaat en naar men meent nog omstreeks eenzelfde periode mogelijk is, wij ons ongeveer in het midden van het proces moeten bevinden. De rol van de mens wordt bij een nauwkeuriger beschouwing van de biologische phase duidelijker. In de laatste 50 jaren heeft men daarvan een redelijk accuraat beeld gekregen. De biologische evolutie wordt allereerst gekenmerkt door een opeenvolging van succesvolle dominerende typen, die een expansie en gespecialiseerde radiatie ondergaan, en die ieder op hun beurt weer van hun dominerende plaats worden verdrongen door latere typen. Een tweede opvallende trek is dat vrijwel alle evolutie-lijnen na kortere of langere tijd doodlopen in een stabilisatie. In verband hiermee meent Huxley te mogen stellen dat in de dierenwereld de aanpassingen algemeen een maximum bereikt hebben. Zo ongeveer 5 a 10 miljoen jaren geleden waren nl. de belangrijkste mogelijkheden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen