1961 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 26

14

A. H. ESSER

van haar man en is daarbij aan strenge regels onderworpen. Haar man moet zijn toestemming verlenen, de verwanten moeten potentiële echtgenoten zijn én bij het overlijden van haar man vervalt ook het recht van deze verwanten. Sexueel verkeer buiten het huwelijk dat niet aan deze regels voldoet, wordt beschouwd en ook bestraft als overspel. Dit ligt dus buiten de conceptie van het groepshuwelijk, waarin alle vrouwen alle mannen zouden toebehoren. In de tweede plaats werd de zg. classificatoire verwantschap (door Morgan voor het eerst op Hawaï beschreven) als rest van het groepshuwelijk gezien. Deze verwantschap houdt in dat met één woord vele verwante personen worden aangeduid. Vader betekent b.v. zowel vaders broer als moeders broer en natuurlijk de eigen vader. Soms gaat dit zover dat alle leeftijdsgenoten van vader met vader worden betiteld. Dit is echter geen uiting van onbekendheid met de physiologische vader, zoals in het groepshuwelijk is te verwachten, maar geeft een functionele benaming weer. Ook in onze samenleving is iets van het classificatoire te vinden. Zo heten oude mannen dikwijls opa en gebruiken we het woord neef zowel voor de echte als de achtemeef. In de derde plaats werd het schaakhuwelijk (o.a. voorkomend op Bali en Lombok) als overblijfsel van het roofhuwelijk uit de hordetijd gezien. Opvallend is echter dat het huidige schaakhuwelijk alleen voorkomt in gemeenschappen waarin het gedwongen huwelijk, b.v. kinderhuwelijk, regel is. Het schaakhuwelijk vervult dus een rol in een sociaal sterk geordend milieu, het vormt daarin een uitzondering en is als zodanig het tegengestelde van het roofhuwelijk uit de hordetijd. Géén van de evolutiereeksen uit het begin van deze eeuw heeft zich staande kunnen houden. Terecht spreekt van Baaren over projectie van onze westerse opvattingen in deze theorievorming omtrent nietwesterse volken (2). Hetzelfde kan gezegd worden van verschillende opvattingen in de psychologie en psychiatrie, die gebaseerd zijn op deze besproken evolutiereeksen. Omdat zulke beschouwingen zich vaak taai weten te handhaven, zal ik thans twee voorbeelden met U bespreken. Twee verouderde psychologische

hypothesen

Er is veel gespeculeerd met de gedachte dat er meer dan formele overeenkomsten zouden bestaan in de psychologie van de „primitieve" mens, het kind en de geesteszieke. Freud wees in „Totem und Tabu" op de verwantschap tussen wilden, kinderen en neurotici. Levy-Brühl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen