1968 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 26

10

GEBRUIK EN MISBRUIK VAN DE STATISTIEK

Op 2 september 1957, 11 uur 21 's ochtends heb ik in het Casino van Monte Carlo de volgende roulettereeks ter lengte 35 geobserveerd: RNRNRRRRNRNRNNNRRNRNRRRRRRNNRNNN NRN. Hoe groot is de waarschijnlijkheid, dat deze reeks door de roulette wordt geproduceerd? Welnu, het is hetzelfde als die van 35 keer achter elkaar „rouge". Wanneer ik de roulette één keer per seconde laat draaien, zal deze reeks gemiddeld een keer in de duizend jaar uit de bus komen. Aldus de kansrekening. Maar mijn notitieboekje zegt, dat die reeks op 2 september 1957, ingaande 11 uur 21 is afgelopen. Dus is er op 2 september 1957, Huur 21, in Monte Carlo iets gebeurd, waarvan de kans verschrikkelijk klein is. Zoiets kan niet door het toeval worden verklaard. Hier passen alleen bovennatuurlijke verklaringen. Dit is, doorzichtiger geformuleerd, Schulz' redenering. Men kan haar op elke roulette-reeks in Monte Carlo toepassen en concluderen dat in Monte Carlo voortdurend de meest onwaarschijnlijke dingen gebeuren — dus nu begrijpen we, waarom de mensen daar zoveel geld verliezen. Dit is nog niet het gehele geheim. Mijn verhaal was niet eerlijk. Ik ben nooit in het Casino van Monte Carlo geweest. Ik heb die reeks gewoon verzonnen. Deze bekentenis verandert de situatie. Zou nu blijken, dat op 2 september 1957, 11 uur 21, of op welke andere dag en uur dan ook in 1957 deze reeks zich voordeed, dan zou men terecht de realisering van een buitengewoon onwaarschijnlijke gebeurtenis constateren, waarop geen natuurlijke verklaring past. Die gebeurtenis zou echter zijn: niet het aflopen van die reeks, maar het feit, dat ik die reeks heb kunnen gissen. Mocht er een statistiek van de roulettereeksen in Monte Carlo in 1957 bestaan en mocht de door mij verzonnen reeks eronder voorkomen, dan mag u mij als een helderziende aanmerken en van mij de hele para-psychologie geloven. Ik heb al vroeger uiteengezet, hoe gevaarlijk het is de waarschijnlijkheid van een gebeurtenis te voorspellen, nadat die zich heeft voorgedaan. Men vraagt het dikwijls aan de statistici, die zich als ze die taak op zich nemen, van haar met gepaste voorzichtigheid kwijten. We kennen slechts één organische wereld. Dat is net één te veel of een biljoen te weinig, om de waarschijnlijkheid van de existentie van die wereld achteraf te berekenen. Zelfs wanneer we veel meer biochemie zouden kennen, zou het uiterst moeilijk zijn, zulk een waarschijnlijkheid verstandig te definiëren. Schulz' methode is erg simplis-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen