1969 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 295

C. J. DIPPEL

239

teerd als kapitaal waarover men vrij kan beschikken. Picht stelt daartegenover als model: het Nieuw-Testamentische beeld van een herder, die voor zijn kudde zorgt. Hij vraagt zich af: wat is de structuurwet van deze hele samenhang waarvoor wij dan in „evangelische" kring geen alternatieven weten te vinden? Antwoord: de structuurwet van de klassieke logica, de poging om met de methoden van de toegepaste logica de wereld waarin wij leven en onszelf te dwingen in de horizon van de objectiviteit. We noemen dat „rationaliseren". Rationaliserend bepalen we onze eigen toekomst: de secularisering van de eschatologie, onze bestemming. Over die bestemming hebben we niemand iets te vragen, ons grondprobleem is niet dit model, niet de vraag naar onze bestemming, hoogstens een vraag inzake medezeggenschap. Ons grondprobleem is hoe we dit technisch-economisch door expanderende productie en consumptie netjes klaarspelen zonder storing door het messiaans perspectief van de heilsgeschiedenis in het evangelie. Het model van Descartes is leidster en m.i. schieten we dan ook met medezeggenschap niet veel op als we die leidster handhaven. In de vooraf-schaduwing van het messiaans perspectief moeten en mogen we elkaar erkennen, eren en verheugen, ten volle, mondiaal, wil er iets van onze bestemming terecht komen. Zonder dit perspectief trainen we ons nihilistisch in belangenbehartiging. Volgens Picht gaan we echter door met al rationaliserend „de" mens te reduceren tot „rede", zonder te erkennen, dat ieder mens een eenmalig, uniek mens is in de geschiedenis, het tegendeel van een „post-historic man". We zijn in de samenleving bezig elkaar tot object te maken, een uitwisselbaar subject, zonder „naam": functionaris, specialist, verkeersdeelnemer, consument enz. Zo wordt hij statistisch manipuleerbaar en rubriceerbaar. En ik voeg toe: men kan in de literatuur en op vergaderingen van „evangelische" mensen horen hoe men lacht en eigenlijk schande spreekt over ouderwetse mensen, die praten over arbeidsethos en men vindt het best dat velen de arbeid beschouwen als een entreebillet tot een consumptierang. En in „Evangelie en Industrie"-kfing kan men de waarschuwing horen zich nimmer in te laten met cultuurkritische of filosofische overweging! Ik ga toch maar door met Picht. Hij wijst op een tweede omslag in onze cultuur, van veel wijder strekking dan de eerste. We weten, dat door de Aufklarung zich een enorme emancipatiebeweging heeft voltrokken, gericht op de vrijheid en mondigheid van de mens. De Aufklarung bracht ons het systeem

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen