Vijfenzeventig jaar Vrije Universiteit - pagina 112
Gedenkboek bij het vijfenzeventig-jarig bestaan der Vrije Universiteit te Amsterdam
V.U.-Lohman stuk, spraken Kuyper en Lohman niet meer met elkaar
en weigerden ze elkaar de hand.
Nu is op zichzelf zo'n radicale wijziging in persoonlijke verhoudingen
niet zeldzaam of onverklaarbaar. Maar in de regel zal men dan toch
kunnen zeggen: dat bepaalde feit of die bepaalde feiten zijn er de
oorzaak van geweest. Het pijnlijke echter in de breuk Kuyper-Lohman
is, dat zulke feiten niet onmiddellijk aanwijsbaar zijn. Veeleer is het zo,
dat er tussen Kuyper en Lohman van het begin aan verschillen zijn ge-
weest van zeer belangrijke aard, maar dat die min of meer verborgen
waren. Van Colijn is de rake opmerking, dat het verschil Kuyper-
Lohman samenhangt met het verschil Afscheiding-Réveil. En zonder
enige overdrijving mag hier gezegd worden, dat dit verschil diep tra-
gisch geweest is, juist omdat men zich het niet bewust is geweest.
Betrekkelijk kort nadat Kuyper Lohman zo in het publiek had ge-
roemd, liepen in de studentenwereld geruchten over afwijkende ge-
voelens bij Professor Lohman. O p de jaarvergadering van 1894 '^ist
Kuyper te beletten, dat de naam Lohman ter sprake kwam. Maar dit
was slechts uitstel van executie. In De Nederlander, Lohmans blad,
kwam duidelijk tot uiting, dat Lohman niet die eer aan het Calvinisme
en de Calvinisten bewees, die men in sommige kringen als vanzelf-
sprekend van hem verwachtte. Zo schreef hij eens: Is de strijd tegen
onzedelijkheid en ontucht niet het krachtigst aangebonden door diege-
nen, die nu juist niet bij voorkeur Calvinisten worden genoemd? Bestaat
er onder die kringen, die zich bij voorkeur „Calvinistisch" achten, in
het algemeen gesproken wel eenige ijver tegen de jenever? . . . Laat
men dan ook op dit terrein zijn kracht niet zoeken in eene leuze die op
dit terrein geen beteekenis heeft.
En zoals dat gaat: toen eenmaal wantrouwen was gewekt, kwamen
daar allerlei dingen bij: Lohman had tegen de doodstraf nogal wat
bedenkingen; hij wenste de begrippen Gereformeerd of Calvinistisch
en anti-revolutionnair strenger te scheiden, dan men in de kringen der
V.U. gewoon was; hij achtte bij de juridische studie het beginsel niet
steeds van evenveel belang en had er geen bezwaar tegen, dat de studen-
ten het zuiver technische deel van hun studie aan een neutrale universi-
teit volbrachten; hij rekende met de mogelijkheid dat de stichting van
onze juridische faculteit eene vergissing geweest is.
In de pers — vooral in de kleine pers — werd heftige critiek op
Lohman geuit, vaak op zeer laag-bij-de-grondse wijze: De heer Lohman
was rechter te 's-Hertogenbosch met op zijn standpunt weinig vooruit-
zicht op lotsverbetering. De anti-revolutionaire Partij bracht hem in
108
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1955
Publicaties VU-geschiedenis | 238 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1955
Publicaties VU-geschiedenis | 238 Pagina's