Dr. Abraham Kuyper en de Vrije Universiteit - pagina 285

Kuyper als politicus naar een oplossing voor het probleem van de veel-

heid van kerken, waarmee de overheid te maken had. In de aandacht

voor de pluriformiteit van kerken herkennen we de politicus die naar

coalitie streefde en naar een nationaal leiderschap.

Tenslotte moeten we de inaugurele oratie: Evolutie bespreken.

Ook in zijn laatste rectorale oratie scherpte Kuyper de tegenstelling

normaal-abnormaal nog eens aan in de antithese tussen electie of verkie-

zing en selectie of evolutie door natuurlijke teeltkeus.

De rede over Evolutie werd in Interlaken geschreven. Zoals al eerder

verteld, was Kuyper met zijn vrouw op vacantie in Berner Oberland,

toen zij ziek werd en op 25 augustus stierf. Hovy was bij de begrafenis

evenals Rutgers, die in het Duits een grafrede hield. Ze werd in Meirin-

gen begraven.

Kuyper bleef tot oktober in hotel Belvédère aan de Hoheweg te Inter-

laken. Als hij uit zijn hotel naar het Berner Oberland keek was Meirin-

gen links achter de Brienzersee. Recht vooruit zag hij dan op de achter-

grond de witte Jungfrau en Mönch boven de groene bergen oprijzen.

Te Interlaken schreef Kuyper wekelijks driestarren voor De Stan-

daard en een meditatie voor De Heraut. Daarin kwam ook de ervaring

van die dagen tot uitdrukking. Op 3 september schreef hij in De Heraut:

'als God den bitteren Dood het liefste wat ge op aarde hadt van u laat

wegrooven.' En op 8 september schreef hij in De Standaard een artikel

over: 'Ons volk zingt niet meer.' In dat artikel proef ik iets van Kuypers

levensgevoel. Zijn vrouw zong steeds bij de huisgodsdienstoefeningen.

Kuyper zelf kon niet goed zingen. En omdat, nu zijn vrouw niet meer

leefde, het in huis stiller zou worden, schreef Kuyper een artikel over

'ons volk zingt niet meer.'

Zijn diepe emotie over de dood van zijn vrouw, horen we op dezelfde

wijze ook als een echo in de eerste, indrukwekkende zin van de rede over

Evolutie:

'Onze negentiende eeuw sterft weg onder de hypnose van het

Evolutie-dogma.'

Toen Kuyper die rede schreef, bleef hij steeds bij het overlijden van

zijn vrouw bepaald.

Pas na de dies natalis van de VU nam hij zijn gewone werk weer op.

Hij schreef nog zijn laatste reeks over 'De Gemeene Gratie' en hij voer-

de opnieuw een polemiek met Lohman over de grondslag van de VU,

voor hij minister werd.

De evolutierede kent een golfbeweging in de redenering. Eerst kwam

het thema van het wegsterven der eeuw, die decadent was en aan Nero's

dagen deed denken, een fin-de-siècle waarin de Uebermensch van Nietz-

279

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen