De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 68
De Vrije Universiteit van 1905 tot 1955, een halve eeuw geestesgeschiedenis van een civitas academica.
Nog twee andere namen moeten nu genoemd worden: die van
Idenburg en Colijn, die na de dood van Kuyper samen zijn
leidinggevende rol zouden overnemen.
A.W.F. Idenburg was na zijn militaire Indische loopbaan
minister van koloniën geworden in het kabinet-Kuyper, en daarna
Gouverneur van Suriname.
In 1907 had Heemskerk hem uit Paramaribo terug geroepen om
Minister van Koloniën in zijn kabinet te worden. En daarna werd
hij al spoedig, in 1909, benoemd tot Gouverneur-Generaal van
Nederlands Oost-Indië.
H. Colijn was in Indië opgeklommen tot adjudant van
Gouverneur Generaal Van Heutsz. Idenburg had Van Heutsz in
1904 als minister tot die hoge functie geroepen en in 1909 volgde
Idenburg zelf hem in die functie op. TegeUjkertijd werd Colijn op
voorstel van Kuyper in het district Sneek tot Hd van de Tweede
Kamer gekozen. Hij was in Indië reeds voor een pohtieke toekomst
opgeleid. Van Heutsz schreef daarover op 20 april 1909 aan
Idenburg:
Van den aanvang af is er door mij alles op berekend geworden dat hij bij
de verkiezingen in 1909 in de 2e Kamer zou komen en als dan zou
beschikken over volledige kennis van den geheelen archipel en wel door
den aard van het hem sedert begin 1905 verrichte werk, over zóó
diepgaande kennis, dat aan het koloniale geleuter van weinig bevoegde
Kamerleden als Foch, Van Deventer en Van Kol enz. een einde komt,
daar deze, waar noodig met zakenkennis de knip op den neus worden
gezet. Aan een Kamerlid als Colijn dan zal zijn, zal èn Minister èn Gouv.
Generaal een krachtigen steun hebben om Indie te doen voortschrijden op
den ingeslagen weg van vooruitgang en daarna zal Colijn zelfs een
uitmuntend Minister van Koloniën kunnen worden.
Kortom, in 1909 had Kuyper nog vele stukken op het schaakbord
staan, maar zij waren niet onbedreigd. In dat jaar schreef hij zijn
Pro Rege en werd hij weer kamerlid. Hij moest evenwel vanwege de
lintjeszaak ook het boetekleed aantrekken. Bavinck maakte als
theoloog echter meer naam dan Kuyper en niet Kuyper maar
Heemskerk was minister-president. Inzake de theologische faculteit
van de VU en het kerkehjke leven bewaakte H.H. Kuyper zijn
erfenis. Bij de 'kleine luyden' had Kuyper nog alle gezag. In de
grote pohtiek, inzake Indië, 'de gordel van smaragd', onderhield hij
goede contacten met Idenburg en CoUjn. Ook was hij goed op de
64
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 460 Pagina's