Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 111

Het begon in 1918, met de benoeming van A. Goslinga en A.A. van Schelven als hoog-

leraren in de geschiedenis, en van J. Wille als lector voor Nederlandse taal- en letterkun-

de. Daarmee werd een oude wens vervuld, maar uit de keus van juist deze mannen blijkt

wel hoe schaars de kandidaten nog waren. Van Schelven was theoloog, Wille had nog

nooit iets gepubliceerd. Alleen Goslinga was een gepromoveerd historicus. Zolang de

emancipatie van de gereformeerden nog niet voltooid was, zou er een tekort aan intellec-

tuelen blijven bestaan. Onze studenten, schreef Anema, komen meestal voort 'uit lagere

klassen'. Daarom moesten ze snel hun brood verdienen, en misten de tijd voor publice-

ren en verder studeren.^^s Zo kwam het dan tot de benoeming van deze drie, die zich al-

len nader zouden moeten bewijzen.

Goslinga gaf de minste problemen. Hij maakte een aangename indruk, en had veel ge-

studeerd in Groen van Prinsterer.^79 Dat zou zijn latere werkzaamheid ook bevestigen.

Onder zijn leiding werd de historische sectie een centrum voor Groen-studies. Van

Schelven had bij zijn promotie reeds de aandacht getrokken. Zijn dissertatie over

zestiende-eeuwse Nederlandse vluchtelingengemeenten in het buitenland was van hoog

gehalte^**", en hij was sindsdien blijven publiceren. Dat zijn vader president-curator was

zal niet alleen de studenten zijn opgevallen.^^' Maar de Vrije Universiteit wilde bij de

nieuwe opleiding graag ten minste één eigen leerling^^^, en dan sloeg ze met Van Schel-

ven geen slecht figuur. Zijn oratie over de Zuid-Nederlandse immigratie in het laatste

kwart van de zestiende eeuw heeft vijftig jaar lang de meningen bepaald. Van Schelven

zou zich ontwikkelen tot de kenner bij uitstek van het internationale calvinisme in al zijn

aspecten.^**3 Dat hij die richting insloeg vond algemene waardering. De hele senaat

steunde in 1925 zijn verzoek om een extra krediet van duizend gulden, voor de aankoop

van zeldzame boekwerken betreffende de geschiedenis van het calvinisme.^'*'* Zijn naam

werd spoedig zo bekend dat hij in 1923 werd uitgenodigd prinses Juliana onderwijs te

geven in de vaderlandse geschiedenis.^'^s School gemaakt heeft hij niet. Zijn beste leer-

ling Smitskamp promoveerde over Groen van Prinsterer. Misschien stond zijn enigs-

zins hooghartige aard hem in de weg^^^, en anders wel zijn concentratie op het onder-

zoek, die hem belette veel ijver aan de dag te leggen als docent.^^^ De studie van het oude

calvinisme vond wel sympathie bij de besturende colleges, maar bleef toch voornamelijk

persoonlijke liefhebberij. Wille ten slotte kwam in deze periode nog weinig tot zijn recht.

Zijn oude studentenvriendschap met Goslinga had hem deze post bezorgd^**^, en hij zou

zich mettertijd ook waarmaken. Maar tot zijn promotie in 1925 had hij al zijn energie no-

dig voor het veroveren van de doctorstitel.

Goslinga, Van Schelven en Wille waren alledrie in de eerste plaats calvinist. Dat paste

bij de tradities van de faculteit, zoals die door vader en zoon Woltjer bepaald waren. Met

de opvolging van de in 1917 gestorven Woltjer senior is het een ander verhaal. G.W. van

Bleek werd als eerste aangezocht, maar twijfelde te sterk aan de toekomst van de lette-

renstudies aan de Vrije Universiteit.^''^ F. Postma daarentegen duizelde het haast van de

eer aan die universiteit te mogen werken, maar besloot toch in Potchefstroom te blij-

ERVEN OF LENEN 1905-1926 107

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen