Omstreden normalisering - pagina 96
Hoe de Vrije Univseriteit veranderde in de lange jaren zeventig
leggen van professionele managers, die in laatste instantie aan de mi-
nister verantwoording schuldig zouden zijn. De universiteiten moe-
ten worden gemoderniseerd volgens de principes van het grote be-
drijfsleven. Daartoe wordt het college van curatoren opgeheven en
worden senaat en rector magnificus als bij het bestuur betrokken or-
ganen buiten spel gezet. Hoogleraren zouden hun beslissingsmacht
moeten afstaan aan een centraal bestuursorgaan dat alleen verant-
woording schuldig is aan de minister. Binnen de faculteiten zou het
beleid bepaald moeten gaan worden door een (beroeps)decaan, bin-
nen door de hogere organen uitgezette kaders. Voor zeggenschap van
studenten en stafleden is helemaal geen plaats ingeruimd. De voorstel-
len van Maris zijn een bedrijfsmatig, manageriaal antwoord op de gro-
te problemen waarmee de universiteiten worden geconfronteerd als
gevolg van de enorme groei van de studentenaantallen en de toene-
mende behoefte aan toepasbare onderzoekresultaten.
Met zijn voorstellen draagt Maris, ongetwijfeld ongewild, munitie
aan voor de revolte aan de Nederlandse universiteiten. En er wordt
nog meer munitie aangereikt. Terwijl de discussie over de bestuurs-
structuur op gang komt, publiceert de regeringscommissaris voor het
hoger onderwijs, Kees Posthumus, in het najaar van 1968 een discus-
sienota gericht op het stroomlijnen van het wetenschappelijk onder-
wijs, getiteld De universiteit, doelstellingen, functies en structuren. De
belangrijkste thema's zijn: selectie door verplichte propedeuse, inde-
ling van studierichtingen in twee fasen (waarbij alleen de tweede fase
op wetenschapsbeoefening zou voorbereiden) en verkorting van de
cursusduur met een gelimiteerde studieduur. Posthumus is tot de
slotsom gekomen dat de besturen van de universiteiten (curatoren,
senaat) als gevolg van de schaalvergroting niet meer bij machte zijn
leiding te geven aan hun instellingen. In het jaar voor de eerste grote
bezettingen heeft hij het over 'een revolutie die op komst is' - daarmee
bedoelt hij overigens iets heel anders dan de radicale studentenbewe-
ging. Hij roept zijn collega-hoogleraren en -bestuurders op zich diep-
gaand te bezinnen op het begrip 'schaalvergroting'. Verveelvoudiging
van het aantal studenten is niet op te vangen door evenredige vergro-
ting van aantallen medewerkers en vloeroppervlakken. Verschool-
sing, hiƫrarchisering en bureaucratisering zullen evenmin oplossing
brengen. De bestuursvorm zal, aldus Posthumus, moeten worden af-
geleid uit universitaire doelstellingen en functies. Bovendien moeten
hoogleraren en bestuurders zich zetten 'aan het beoefenen van de we-
tenschap en de kunst van het vergaderen'. Veel wetenschappers zitten
94
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 388 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 388 Pagina's