GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

bij velen is vervaagd,

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

bij velen is vervaagd,

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

bij velen is vervaagd, zij stemmen toe, dat er bif het opgroeiend geslacht een soms minimale wetenschap p aangaande het dogma wordt gevonden, — maar de 3 vraag rijst in hun hart, of de mindere waardeering ï van het kerkelijk dogma niet mede een gevolg is-van 1 het feit, dat een tijdlang het accent te zwaar gelegd i werd op de zuiverheid van leer, en daardoor eenigszins werd verwaarloosd depersoonlijke verhouding tot God. De vraag dringt, of niet bij de B rechtzinnige verklaring van den tekst, te weinig ernst gemaakt werd met de verkondiging van de persoonlijkheid van onzen Heiland. Heeft men bij de predi-king van de leer wel genoeg zich beijverd gelijkelijk fc de zielen warm te maken voor de heerlijkheid van den 1 Eeniggeborene des Vaders, vol van genade en waarheid?

Natuurlijk heeft in de ware prediking het Evangelie nooit ontbroken, maar het bezwaar is, dat het t noodige accent op het Evangelie zelf te dikwijls ontbrak"™).

Door de verlegging van het accent in den boven a aangeduiden zin zal nu de weg worden gebaand „tot t een positieven groei van het leven" ^-'^).

GeHjke klanken vernemen we ook van Dr v. d. Vaart Smit. In den tijd na den eersten wereldoorlog j eveneens een domineerende figuur in de wereld der r „jongeren". Hij is van oordeel, dat in de voorbije e periode in het gereformeerde kamp al te veel waarde 8 werd toegekend aan het scherp belijnen, zuiver formuleeren en principieel uitstippelen. Dat alles is noodig; maar het is niet het hoogste. Het zijn slechts sporten. „Noodige sporten, want zonder die kan men niet stijgen. Maar toch slechts sporten, die alleen dienen om te kunnen stijgen nader tot God en bestemd om steeds plaats te maken voor hooger sporten met breeder vergezicht en rijker heerlijkheid"^^). Wanneer men dit niet inziet dreigt er gevaar voor verkommering en verdorring. En met het oog op dat dreigende gevaar is het, „dat de Gereformeerde „beweging der-jongeren" tegenover een eenzijdig intellectualisme en verstarren van lijnen en vormen roept om geest, ziel en leven; bij de dogmatiek en naast de dogmatiek ook wat meer aandacht vraagt voor ethiek en mystiek en tegenover een al-te-veel aan organisatie ook wet, spreken gaat van de behoefte aan waarachtig Christelijke persoonlijkheden, 't Zal goed zijn daarnaar te luisteren" ^^). Lichtend voorbeeld daarbij is voor hem Prof. Bavinck. Aan Bavinck, den „jongere" bij uitnemendheid, „moet en wil en zal" de „beweging der jongeren" haar „program en richting en taak ontleenen"24)_ Het was immers Bavinck's taak — in onderscheiding van die van Kuyper — „om 't accent te leggen op de ziel meer dan op intellect, op den geest meer dan op den vorm, op het volle Christendom meer dan op de leer, op de persoonlijkheid meer dan op de organisatie" 2^).

Niet anders oordeelde, althans in hoofdzaken, een andere en een zeer belangrijke figuur, nl. Prof. Anema. De beweging der jongeren is z.i. „een onmiddellijk uitvloeisel" van den „algemeenen tijdgeest" 2") van die dagen. „Men onderscheidt bij het nader omschrijven van geestelijke richtingen wel eens twee uiteenloopende type's, die men in allerlei verschillende tijden terugvindt, en die alzoo blijken aan twee ingewortelde eigenschappen van de menschelijke ziel als zoodanig hun oorsprong te ontleenen, namelijk classiek en romantiek. Classiek heeft niets te maken met Grieksch of Latijn, zooals men allicht zou kunnen denken, maar beteekent in dit verband, dat men vooropstelt den algemeenen objectieven regel van wat het beste is, datgene alzoo, wat bij allen gevonden wordt en voor allen geldt als besten levensregel. En romantiek staat al evenmin in verband met romans, waarin avontuurlijk verzonnen verhalen worden verteld, maar wil zeggen, dat niet het algemeen-menschelijke, maar datgene wat elk mensch in het bijzonder in onderscheiding van anderen eigen is, tracht naar ruimte en vrijheid, om zich te openbaren. Deze benamingen van classiek en romantiek, die aan de geschiedenis der wijsbegeerte en litteratuur zijn ontleend, gelden niet alleen daar, maar ook op alle ander gebied, waar menschelijk geestesleven tot bloei komt. Neemt men nu deze namen in den omschreven zin, dan zal ieder begrijpen, wat men bedoelt, als men zegt, dat wij tegenwoordig leven in een tijd van neo-romantiek. Den weerslag daarvan ondervinden ook wij thans in onzen volksgroep, de romantiek zit ook de jongeren in het bloed, — hoe zou het ook anders? — en maakt dat onder hen een streven levend is om breeder speelruimte voor het individueele leven te verkrijgen" 2''). Terwijl bij de „ouderen" meer op den voorgrond stond de trits objectiviteit, verstand, organisatie, accentueeren de „jongeren" meer de s u b-jectiviteit, het gevoel, persoonlijke vrijheid. Als bijkomend verschijnsel wil Prof. Anema nog noemen het meer strijdlustige bij de ouderen, de meerdere neiging tot waardeeren van tegenstanders bij de jongeren 2S). c. V.


20) De Ref., Ie Jaarg., No. 22, 25 Febr. 1921.

21) De Ref., Ie Jaarg., No, 23, i Maart 1921.

22) Geest en Vorm, Getuigenis en Verweer, door Dr H.

W. van der Vaart Smit te 's-Graveland, Utrecht, G. J. A. Ruys, 1922, p. 22. Deze brochure Is een nadere uitwerking en toelichting van een reeks artikelen, welke Dr v. d. V. S. onder denzelfden titel begin 1922 In De Reformatie had gepubliceerd. Ze werden In dit blad onmiddellijk gevolgd door een serie contra-artlkelen van Dr Hepp onder den titel: Geen accentverlegging maar Harmonie. De brochure van Dr v. d. V. S. bestrijdt en passant Dr Hepp.

23) a.w., p. 23.

21) a.w., p. 29.

25) a.w., p. 30.

26) Onze tijd en onze roeping, Een woord aan ons Gereformeerde volk door Mr Anne Anema, Rotterdam, Drukkerij Llbertas, 1921, p. 35.

27) a.w., p. 37/8.

28) a.w., p. 37.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 september 1951

De Reformatie | 8 Pagina's

bij velen is vervaagd,

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 september 1951

De Reformatie | 8 Pagina's