Revue 2000 - pagina 32

natuurstofchemie, in casu de structuuropheldering van alkaloïden, geheel nieuwe perspectieven en veel voldoening bood. Twee jaar later ging hij naar prof, R.B. Woodward (Nobelprijswinnaar voor Chemie in 1 965) in Cambridge, Massachusetts, waar hij de organische chemie in volle breedte en diepte leerde kennen. Hij mocht daar een steentje bijdragen aan de totaalsynthese van chlorophyl. Terug in Duitsland ontwikkelde hij in de periode 1960-1964 psychofarmaca en antivirale middelen bij de farmaceutische industrie Boehringer/Mannheim. In 1964 werd hij uitgenodigd voor de leerstoel organische chemie aan de VU, die door het emeritaat van zijn voorgangerjan Coops vacant werd. Hij zegt over deze benoeming: "ik was nogal jong, en ik durf het haast niet te zeggen: ik had toen een trotse lijst van 12 publicaties. Er zullen dus andere overwegingen een rol hebben gespeeld dan de internationale vermaardheid van de kandidaat. Het was natuurlijk een boeiende tijd waarin de chemie een grote vlucht nam, en daardoor was talent schaars. Vermoedelijk waren de aanbevelingen van prof. J.M. Los van de Afdeling Fysische Chemie, die mij in Canada had leren kennen, alsmede die van mijn eerder genoemde leermeesters, voldoende om mij deze kans te bieden. Ik weet niet hoe de Vrije Universiteit daar achteraf tegenaan kijkt; ik zelf ben er bijzonder dankbaar voor."

Het onderzoek Door Fritz Bickelhaupt zijn gedurende de 33 jaar dat hij aan de VU was verbonden diverse gebieden en onderwerpen onderzocht. Hij merkt hierover op: "Als ik naar mijn ups and downs van de laatste 35 jaar terugkijk, zie ik een relatief grote spreiding van onderzoeksinteressen. Ik mag niet beweren dat dit een bewuste keuze was. Ik wil het ook niet pure toeval noemen, want één element zat aan de oorsprong van al die onderwerpen: de eerder genoemde nieuwsgierigheid, de fascinatie door de materie, haar structuur, haar veranderingen en omzettingen, en haar toepassingen. Dat klinkt misschien een beetje materialistisch - een vrees die ook mijn leraar Latijn op de middelbare school in Schwabisch Hall koesterde toen hij hoorde dat ik chemie ging studeren: "Was, Bickelhaupt: Chemie? Wo bleibt da der Mensch?". Hij had natuurlijk niet het boek over Coethe kunnen lezen, dat de Cesellschaft Deutscher Chemiker vorig jaar heeft uitgegeven, want Coethe is algemeen erkend als de expert bij uitstek voor 'das Menschliche', terwijl hij tegelijkertijd een kennelijk zeer hoge dunk had van de chemie, gezien het citaat: "Die Chemie ist eine Wissenschaft, welche der ausgebreitesten Anwend-ung und von dem granzenlosesten Einflusse aufs Leben sich erweist". Zelf ben ik er nooit bang van geweest, en bovendien heeft de ervaring van mijzelf en vele anderen mij sindsdien alleen maar ver-

vrije Universiteit

amsterdam

sterkt in de stelling: de mens, de intermenselijke relaties, komen niet tekort bij objectief en fundamenteel onderzoek, en ze zijn er niet mee in strijd. Integendeel, in een experimenteel vak zijn beide eikaars voorwaarde en versterken elkaar, want de beste resultaten worden behaald in teamverband." De volgende drie onderwerpen zijn uitvoerig door Fritz Bickelhaupt en zijn medewerkers bewerkt. In de eerste plaats is de organometaalchemie en vooral het onderwerp van de Grignard reagentia intensief bestudeerd. In totaal hebben 23 promovendi en een nog groter aantal hoofd- en bijvakstudenten alsmede buitenlandse gasten ertoe bijgedragen. Een tweede onderwerp betreft de zogenaamde laaggecoördineerde verbindingen, met name die waarbij fosfor is ingebouwd. In totaal hebben 16 promovendi dergelijke verbindingen gemaakt en bestudeerd. Een derde lijn van onderzoek, uitgevoerd door in totaal 12 promovendi heeft betrekking op valentie-isomeren van benzeen en gespannen cyclofanen. Dit heeft geresulteerd in 382 wetenschappelijke publicaties. Fritz Bickelhaupt geeft de volgende zienswijze over zijn onderzoek: "Onze doelstelling was in de meeste gevallen niet zo zeer het streven om ingewikkelde moleculen te maken, maar veeleer het zoeken naar een antwoord op een theoretisch probleem of het aftasten van de grenzen van het mogeRevue

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen