VU Magazine 1973 - pagina 443

voor de psychische gezondheid en die waarschijnlijk meer kenmerkend zijn voor onze dan voor andere samenlevingen.

conferenties organiseren, is voor een belangrijk gedeelte het produkt van een gezondheidszorg die er juist voor is om deze problemen het hoofd te bieden.

Bij de dodelijke pogingen is er een categorie waarbij het belang van falen in sociaal opzicht duidelijk is. Bijvoorbeeld: een man die faalt in zijn beroep, of werkloos wordt; een vrouw die faalt in haar huwelijk en plotseling voor een echtscheiding wordt geplaatst; iemand die failliet gaat; iemand die niet in staat is de race vol te houden. Dat falen, of beter: dat uit je rol vallen komt veel voor bij de dodelijke pogingen. Dat hangt ongetwijfeld samen met het geloof in prestaties in onze samenleving. Mensen die om een dergelijke reden zelfmoord pleegden, bleken vaak een sterke prestatiedrang te hebben, zodat ze op het moment dat ze in hun werk mislukten het gevoel hadden compleet te zijn mislukt. In een samenleving waarin sterk de nadruk gelegd wordt op slagen, zijn de gevolgen van falen vaak zeer ernstig.

Uitvloeisel hiervan moet zijn, dat een manier moet worden gevonden om beter psychologische steun te bieden aan mensen met problemen. Is daarvoor een concept te geven ?

Hoe komt het dat mensen met deze of andere problemen in toenemende aantallen pogen zelfmoord te plegen? De structuur van onze geestelijke volksgezondheid is zodanig, dat het bijzonder moeilijk is, om voor psychologische problemen hulp te krijgen. Psychologische problemen tracht men meestal met somatische (= lichamelijke) hulp, dat wil zeggen: met tabletten, op te lossen. Het aantal pogingen dat met farmaca is ondernomen, is meer dan de andere pogingen toegenomen. Uit de onderzoeken die hier in Nijmegen en elders zijn gedaan, is steeds weer hetzelfde patroon naar voren gekomen: de mensen zijn kort voor hun poging bij de huisarts of psychiater geweest met vage lichamelijke spanningssymptomen. Ze kregen daarvoor pillen en die werden vervolgens gebruikt de zelfmoordpoging uit te voeren. Deze mensen zijn dus met hun probleem om hulp gekomen, er is geen adequate hulp geboden, er is uitsluitend farmaca aangeboden, de persoon ervaart een geweldige afstand tussen zijn probleem en de aangeboden oplossing, hij ziet niet hoe hij aan andere hulp moet komen en ervaart dat wanneer hij de pillen inneemt, hij een bewustzijnsverandering ondergaat, die de problemen minder ernstig doen schijnen. Zo kan zich de intentie vormen grotere doses te slikken. Paradoxaal genoeg noemen we dit gedrag dan 'zelfmoordpoging'. Onze gezondheidszorg is primair een lichamelijke gezondheidszorg. Dat blijkt onder meer uit het feit dat we wel ziekenhuizen en psychiatrische klinieken hebben, maar geen gezondheidscentra. Mensen die op een Eerste Hulp-afdeling komen omdat ze te veel tabletten hebben geslikt, worden naar een lichamelijk gezondheidscentrum gestuurd. De meeste mensen zouden het vreemd vinden wanneer dat niet zou gebeuren. In feite is het de somatische geneeskunde die de mensen heeft geleerd op een bepaalde manier te denken over probleemoplossingen en ervoor heeft gezorgd dat we de problemen hebben die we hebben. Een dokter verwacht dat iemand met een lichamelijk probleem bij hem komt. De patiënt praat tegen zijn huisarts over hoofdpijn of slapeloosheid, ook al heeft hij psychische problemen, want dergelijke klachten worden verwacht. Het merkwaardige is, dat mensen die een hoeveelheid tabletten slikken, ook een somatisch probleem hebben. Dus eigenlijk is de situatie zo, dat van mensen met psychologische problemen wordt verwacht dat ze eerst een lichamelijke klacht ontwikkelen en pas dan kunnen worden geholpen. Het probleem van afwijkend gedrag waarvoor wij

De oplossing zou niet moeten worden gezocht in het vermeerderen van het aantal deskundigen. Geestelijke volksgezondheid zou moeten beginnen bij de mensen, voor wie die gezondheid belangrijk is. Aan de mensen zou moeten worden geleerd te denken over psychologische problemen op dezelfde manier waarop ze nu denken over medische problemen. Een gebroken arm wordt door iedere werkgever geaccepteerd als motief voor werkverzuim. Het feit dat iemand, na een echtelijke ruzie zo in de put zit dat hij zijn werk niet kan doen, wordt zeker niet geaccepteerd. Bovendien zal niemand iets dergelijks aanvoeren. Men schaamt zich ervoor. Het komt er op neer dat psychologische problemen eigenlijk niet bestaan; het zijn dingen die je niet moet hebben. Ze gelden zeker niet als excuus voor een onderbreking van het maatschappelijk functioneren. Doordat psychologische problemen, in vergelijking met medische, zo slecht worden geëvalueerd, functioneert de geestelijke gezondheidszorg zo slecht, Men eist als het ware van de patiënt dat hij met een lichamelijke klacht komt. Mensen hebben niet geleerd psychologische problemen, problemen te vinden. Deskundigen kunnen hier weinig aan doen. Het zal de mensen moeten worden geleerd, dat ze naast rekenen en taal ook omgaan-met-elkaar en met zichzelf zullen moeten leren. De school is daarvoor een uitermate geschikt medium.

23

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen