VU Magazine 1975 - pagina 184

De rol van Amerika in Zaïre (voormalig

en in de Congo Mobutu. Waar ze in Laos te gaan. Men wilde zich ontdoen van Tshomfaalden, slaagden ze in de Congo 'want de be, op dat moment de premier en de gebeten keus in de Congo werd niet alleen gesteund hond in de hele derde wereld voor zijn rol door de publieke opinie maar bracht ook de in de afscheidng van Katanga. W. Geerts sigstrijdkrachten onder controle en vormden te- naleert in zijn boek 'Binza 10' een gerucht dat vens een tegenwicht tegen de Communisten' onder de meest betrouwbare westerse diplo(pag. 213). Hij vervolgt dan - geheel in over- maten in Léopoldville in 1965 de ronde deed. Hef staat vast dat hij (Mobutu) in 19651 eenstemming met de gedachtengang van De CIA zou getracht hebben president Gendebien - 'In de woelige politieke atmos- Kasavubu tegen premier Tshombe in het aan de macht gekomen is met medefeer in de Congo is geen enkele regering veilig harnas te jagen (pag. 243). In ruil nl. voor weten en steun van de Amerikanen.. ^ % en het communistisch imperialisme ligt altijd steun van de neutralistische 'Ghana-groep' schreef drs. J. Greven in het maart-^ nummer van VU-magazine in het artikel 3 op de loer om over te nemen. De V.S. vertegen- voor de Amerikaanse Vietnam-poHtiek zouwoordigd door de CIA begon goed in de eerste den de V.S. Tshombe willen laten vallen. over Zaïre (voormalig Congo). rumoerige maanden van 1960-61 met de com- Kasavubu ontsloeg Tshombe inderdaad, 'Hef mV m\\ voorkomen dat het minste wat een redactie kan doen is van een | munistische dreiging te bedwingen. Ze slaagden maar met de nieuwe regering van premier auteur verlangen met behoorlijke be-'; erin - in tegenstelling tot in Laos - op tijd de Kimba, kwam men in een pat-situatie terecht: goede man op de goede plaats te krijgen en het parlement weigerde de nieuwe regering wijzen voor dergelijke zware beschuldaarmee een zekere stabiliteit te geven aan de zijn vertrouwen te geven. digingen te komen', reageerde een nieuwe staat. Die man was Joseph Mobutu... Dan lost Mobutu dit op met zijn staatshoogleraar aan de VU. Hij vond het op We kunnen rustig zeggen dat Mobutu 'werd greep van 1965, waarna hij Kasavubu ontslaat, zichzelf wel een goed artikel, maar ontdekt' door de CIA' (pag. 213-214). de regering ontbindt en het parlement naar vreesde dat zich het omgekeerde gaat Volgens de Amerikaanse historicus Ch. P. huis stuurt. In de maanden voorafgaande aan voordoen als wat tijdens de koude Howard Sr. verschafte de Amerikaanse re- de staatsgreep was Luit. Kol. Devlin van de oodog het geval was. Van alle ellende gering Mobutu voldoende geld om zijn leger CIA adjunct-raadgever voor politieke zaken en kwalen in de wereld krijgt op dit te betalen. O.a. hierdoor wist Mobutu de op de Amerikaanse ambassade in Léopoldmoment Amerika de schuld'. positie van Lumumba, die dat geld niet had, ville. Devlin was er ook in 1960 bij de eerste Ook mondeling vroegen enkele VUte ondergraven: 'Het was in welingelichte staatsgreep van Mobutu. Deze Devlin moet magazine-lezers aan drs. Greven meer kringen in de Congo algemeen bekend dat in volgens Geerts in oktober '65 (de staatsgreep informatie over de rol van de V.S. rn augustus I960 Mobutu 's nachts vaak de Ame- was in november '65) tegen prof. Clemens, Zaïre. In bijgaand artikeltje licht de rikaanse ambassade in Léopoldville bezocht. hoogleraar te Luik en adviseur van Tshombe auteur een en ander toe. Kort daarop bleek hij over genoeg geld te be- gezegd hebben: 'Als Mobutu weer eens moet Ieder zal zich herinneren, dat de eerste jaren schikken om de regering-Lumumba te kunnen optreden, zoals in 1960, dan zal het voor langer van de Congolese onafhankelijkheid geken- ondermijnen: hij was in staat het leger te dan drie maanden zijn'- zoals toen. (pag. 244). merkt werden door een geweldige chaos. betalen en de macht tegrijpen. '(Freedomways, Terugblikkend kan men stellen, dat Mobutu en Het doel van de politiek van de V.S. in die Vol. 2, No. 2, New York, 1962, geciteerd door de Amerikaanse politiek succes hebben gehad: tijd was te verhinderen, dat de Sowjet Unie J. Chomé, 'L'ascension de Mobutu, pag. 73). er is stabiliteit gebracht in het land, er is een profiteerde van die chaos om van de Congo' Met deze Amerikaanse hulp in de rug kon kader gevormd, er is een eenheid tot stand een bruggehoofd in het centrum van Afrika Mobutu in 1960 van een tamelijk onopvallen- gebracht. Wat is echter het doel van die stabilite maken (ik citeer hierbij uit P. H. Gende- de figuur worden tot één van de machtigste teit? Voor Amerika was dat duidelijk: geen bien's artikel 'L'interference des politiques mensen van het land. Het doel van de Ameri- communistische infiltratie in dat deel van nationales dans Taction des Nations Unies kaanse politiek in de Congo blijkt ook als Afrika. Maar wat heeft de bevolking van het au Congo', verschenen in Chaiers Econo- men het optreden van de Verenigde Naties land, dat er woont - afgezien van die inderdaad broodnodige stabiliteit - er verder voor nut miques et Sociaux, Vol. IV, no. 4, december daar analyseert. yan gehad? '66, uitgave van de IRES, Kinshasha). In de Congo-affaire, schrijft Raymond Aron Deze politiek hield in de Congo in dat de hebben de Verenigde Staten de Verenigde In het algemeen zijn ze er slechter aan toe V.S. probeerden leiders die ze beschouwden Naties beschouwd als een middel om te inte- dan voor de onafhankelijkheid. als potentiële bondgenoten voor de Sowjet venieren zonder er zelf direct bij betrokken En dat is nu wat me dwars zit: het westerse Unie te elimineren, terwijl ze daarentegen te raken ('intevenir sans intevenir'). Op deze belang, dat Mobutu steeds goed gediend een groep in Léopoldville steunden die ze als wijze koos men een tussenweg tussen een heeft, loopt niet parallel met het belang van gematigd beschouwden: Kasavubu, Mobutu, direct Amerikaans ingrijpen met mogelijk het volk. Zomin als kennelijk het belang van Bomboke en Adoula (art. pag. 439). De Ame- een Russisch ingrijpen als reactie, en een het Vietnamese of het Cambodjaanse volk rikanen zochten in de chaos naar stabiliteit, totale onthouding van iedere vorm van in- daaraan parallel loopt. Men steunt echter omdat 'de instabiliteit wordt in zichzelf als grijpen (R. Aron, L'o.N.U. utile ou nefaste, leiders, die de amerikaanse interesse tegegevaarlijk beoordeeld omdat die wordt be- Parijs 1962, geciteerd in het art. Gendebien). moet komen. In ruil daarvoor beschermt men schouwd als een broeinest voor 'revolutie' die De interventie wordt door M. Hayoul be- hen tegen concurrenten, die eventueel de een breuk zou kunnen teweeg brengen in het schouwd als een nieuw misbruik van macht stabiliteit zouden kunnen bedreigen, ook al evenwicht tussen de verschillende machtsblok- door het westen, in het bijzonder door de V.S. is één van de oogmerken van die rivalen op te ken en in de internationale orde'{diVt. pag. 439). De actie van de Verenigde Naties was in we- komen voor het belang van het volk. Dat Wat we hier lezen, komt geheel en al overeen zen een actie van lidstaten van de V.N. Deze geschiedt op het ogenblik nog op waarneemmet wat A. Tully schrijft in zijn boek 'Central landen gebruikten de V.N. hier als een instru- bare wijze: ik nam zelfde blanke veiligheidsIntelligence Agency, Inside Story, London ment, dat hun niet toebehoorde (in zijn agenten waar, die voor Mobutu's leven waken 1962. Het 15de hoofdstuk van dit boek heeft 'Dossiers pour 1965', La Revue Nouvelle, tijdens zijn reizen buiten zijn paleis. Op als titel 'Strong man, weak man'. Brussel, XLI, 65, pp. 58-67, ook geciteerd grond van dit alles kunnen mensen als Tully trekt hierin een vergelijking tussen door Gendebien).^,Mobutu wat betreft Amerika doen wat ze Laos en de Congo. In beide landen probeerde De Amerikaanse politiek in de Congo kan in willen, zolang ze stabiliteit garanderen, ook al de CIA een sterke man aan de macht te eerste instantie als succesvol worden be- is wat hij doet, gericht tegen het belang van brengen. In Laos Generaal Phoumi Nosavan schouwd, maar in 1965 dreigde het weer mis het volk.

C o n g o ) door drs. J. Greven

6

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen