VU Magazine 1976 - pagina 120

MJ magame 30

Geesteswezens en mensen proberen het evenwicht van krachten in eigen voordeel te laten doorslaan

een microfoon: „Rood drie, geel elf, paars acht". Mensen met „de fietsenstalling" -kaartjes in de hand lopen naar borden tot bij hethekjewaarzich een aantal merkwaardige mensen bevinden die vooraan, wat los van de dansers staan en zitten. Deze mensen die men media blijkt te noemen worden door de mensen met de kaartjes opgezocht. Ze praten met de media. Inmiddels ben ik door mijn vriendelijke gastheer naar een bank geleid waar ik naast een j onge vrouw kom te zitten. Als ik haar vraag wat men daarginds met elkaar te bespreken heeft, antwoordt ze, dat men de media om raad vraagt. Ze zegt me ook dat ik mijn benen niet over elkaar moet slaan om de geesten niet te hinderen. Een blank, vrouwelijk medium, met lange blonde haren, staat met een woedend gezicht een grote sigaar te roken. Ondertussen zwaait ze af en toe woest met haar armen. De man die met het kaartje in de hand op haar toe gaat en haar vragen stelt, schijnt er niet bang voor te zijn. Hij luistert aandachtig, terwijl zijn hoofd in een rookwolk verdwijnt. Vlakbij hem zit een man dromerig op een stoel. Een oude vrouw wordt kennelijk bemoedigend door hem toegesproken. Hij klopt haar op de rug, waarop ze begint te huilen. Nu troost hij haar. De lucht in de tempel is drukkend warm en doortrokken van wierook- en transpiratiegeur. Sommigen van die media maken dansbewegingen die een Nederlander al gauw voor obsceen aanziet. Ik krijg het benauwd. Mijn behulpzame buurvrouw blijkbaar ook. Ze steunt en rochelt wat en begint opeens wild met haar armen en benen te slaan. Vanuit het voorste deel van de tempel snellen in het wit geklede mensen toe en leiden haar wankelend naar voren, waar ze deel gaat nemen aan de dans. Ik zit verstijfd van schrik op de bank: „Als het mij maar niet gebeurt!" Elders in de tempel beginnen eveneens mensen die zoeven nog vrolijk zongen, te trappelen en wild te doen. Ze worden naar voren geleid, naar de dansers met de troebele blik. Een man staat daar met zijn hoofd tegen de muur te bonken. Weer rennen de witte helpers aan. Vier man komen er aan te pas. Als zede man zijn armen hebben gekruist, wordt hij plotseling rustig. Wat onpasselijk verlaat ik het rumoerige zaaltje.

Rituelen Een eerste tempelbezoek laat op de meeste mensen een nogal chaotisch indruk na. Dat wordt er niet beter op als men andere tempels gaat bezoeken, omdat de diensten onderling sterk afwijken. Het is zelfs zo, dat èên tempel verschillende soorten diensten kent (onder meer afhankelijk van het soort geesten dat op een avond speciaal in de belangstelling staat) „Hoe is deze enorme diversiteit te verklaren?" vraagt men zich af. De alles overheersende plaats van de media, die in trance steeds weer nieuwe vorm geven aan rituelen en geloven om hun greep op de geestenwereld te behouden en te vergroten, vormen een belangrijk deel van het antwoord. Geesteswezens en mensen proberen het wankele evenwicht van krachten steeds te eigen voordele te laten doorslaan. Tegenover de geweldige krachten waarover de geesteswezens beschikken, kan de mens slechts zijn vindingrijkheid plaatsen; steeds nieuwe rituelen en geloven zijn het gevolg. Een vast punt in de relatie tussen geesten en mensen is overigens wél dat ze zonder elkaar niet goed kunnen leven. De Umbandist stelt zijn lichaam op vaste — en daarmee voorspelbare — tijdstippen ter beschikking aan een geesteswezen, dat zich hierdoor aan velen kan manifesteren en invloed kan krijgen. In ruil daarvoor krijgt hij- „kracht" van de geest die tijdelijk in hem vaart.

is — aan te trekken. Het zelfde beoogt men met het reciteren van min of meer vaste teksten, die men nogal eens „gebeden" noemt. Het zingen van liederen voor de geesteswezens en het tekenen van bij een geesteswezen behorende tekens op de grond dient meer om de weg te bereiden voor de intrede van die speciale geesteswezens waartoe men zich wendt. De krachten van deze wezens kan men op velerlei wijze gebruiken. De cliënten die de media tijdens de diensten consulteren komen om raad vragen en om „kracht" om het vaak moeilijke leven in het snel veranderende Brazilië, met zijn vele tegenstellingen en spanningen, aan te kunnen. Geesteswezens zijn min of meer gespecialiseerd in een bepaald soort problemen. Geesten van krachtige Indianen-leiders richten zich via hun media b.v. op arbeidsproblematiek. Geesten van oude Braziliaanse negers meer op huwelijksproblemen. Alle geesteswezens richten zich op het bestrijden van ziekte. Hierdoor heen speelt, dat de cliënt een persoonlijke affiniteit kan hebben met een speciaal geesteswezen of het met hem verbonden medium en zich met van alles en nog wat tot dit wezen richt. Bij dit alles staat steeds het oplossen van dagelijkse problemen voorop. Dit behoeft trouwens niet alleen te gebeuren door zaken te bevorderen ten bate van zichzelf of van anderen. Men kan de geesteskrachten ook ten kwade van anderen aanwenden.

Dagelijkse problemen De geestesbezetting en het gebruik dat men ervan maakt voor de leniging van de problemen van het dagelijkse leven kan men in alle Umbanda-groepen als het centrale punt terugvinden, al verschillen de geesten waartoe men zich richt en de problemen die men poogt op te lossen. Ook treft men bij alle groepen een inleidende fase aan van het centrale deel van de dienst, evenals een afsluitende fase. In de inleidende fase kennen alle groepen wel iets dat men „concentratie" kan noemen. Het medium schakelt dan zijn geest over van het leven van alledag, naar de speciale instelling die de omvang met geesteswezens van hem vraagt. Tevens kennen de meeste groepen wel een soort wierook-ceremonie die dient om de boze, verstorende geesten te weren en/of de goede geesten — waar het meestal om te doen

Geloven De geloven van de Umbanda-groepen verschillen minstens even sterk als de rituelen. Zelfs binnen een groep kunnen zeer elementaire verschillen voorkomen, b.v. over het al of niet bestaan van een hemel. Veel hangt af van de traditie(s) waar een groep zich speciaal toe aangetrokken voelt. Men kan zich oriënteren op de Afrikaanse traditie van de Candomblê, zoals die vooral in Bahia bewaard is gebleven. Ook kan men vinden dat Umbandazo Braziliaans mogelijk en dus op de Indiaanse traditie — of wat daar althans voor doorgaat — gericht moet zijn. Een derde belangrijke traditie is de Kardecistische waarin Europees spiritistische- en denkbeelden over karma en reïncarnatie hand in hand gaan. Ten slotte zijn er nog groepen die

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen