VU Magazine 1978 - pagina 116

inagaTine 26

Wie moet het werk doen in Suriname? Met Suriname gaat het slecht. Sinds 1863 zijn de slaven vrij geworden. Het gevolg is een massale uittocht van voormalige slaven, ,,geëmancipeerden", van de plantages. Volgens het Koloniaal Verslag zijn in eenjaar van de 19.000 meer dan 10.000 vertrokken. Het kamerlid De Casembroot stelt hierover vragen aan de minister van koloniën, de heer Van Boose. ,,Watde reden was der vermindering van de negerbevolking, wist de minister niet en evenmin welke middel aan te grijpen om haar tegen te gaan; alleen dwang zou kunnen baten, maar die is allerminst geoorloofd". De algehele achteruitgang in Suriname wijt hij vooral aan het gebrek aan ondernemingsgeest bij de particuliere indusüie. Er gaan stemmen op om in Suriname, naar Engels voorbeeld, arbeidskrachten te importeren. Op die manier wil men het wegvallen van de slaven compenseren. Er zijn voor- en tegenstanders van immigratie van ,,koelies" naar Suriname. De heer Van Praag, lid van het koloniaal bestuur in Suriname, toont zich een fel tegenstander. Op een discussieavond die door Felix Merites wordt georganiseerd zegt hij, volgens De Standaard van 2 maart, onder meer: ,,Streeft Holland er naar de negerbevolking te beschaven, het zal geen te zwaren last op zich laden. Immigratie echter kost meer dan het op den duur kan betalen. Ook mag men niet uit het oog verliezen dat de immigratie de beschaving der negers in (vervolg van pag. 25) kleine bende is daardoor aangegroeid tol een gansch machtig heir (. .) En datgeeft macht, o ja, maar kost.ook offers. Offers van nog edeler goed dan macht ooit waard was. Ge schijnt, ge heet, ge denkt te leiden, maar in waarheid leidt men u. En ziehier het jammerlijkst: die u leiden en, als ge niet volgen wilt, dwarsbomen, dat zijn niet uw beste mannen, niet uw keurtroepen, niet de élite van uw volgelingen, maar dat is die ellendige, ziellooze legertros. die nasleep.

de weg staat, terwijl de ingevoerde koelies dikwijls geen werk kunnen vinden". ,,Door zulk een menigte onderdanen in te halen brengt Holland zijn eigen gezag in gevaar" Dwang Van Praag bepleit een andere weg. .,De tijd om den neger vrijheid te schenken zonder regeeringstoezicht, is nog niet gekomen. De Staat moet den gezonden aibeider dwingen te werken; doch die dwang mag nooit tot willekeur leiden. Het kan, want de negers in Suriname zijn gehoorzaam; bij een humane behandeling heeft men niets te vreezen". „Luie negers" De heer Tydeman is het zeer met de vorige spreker oneens. Hij ziet niets in de zachte dwang die Van Praag voorstelt. Hij begrijpt niet hoe staatstoezicht humaan kan zijn voor , .negers die lui zijn". De heer Van Praag meent, dat ,,de gebreken der negers de gevolgen (zijn) der slavernij, die onze schuld is". ,,Eenmaal moeten de negers de landbouwers der Kolonie worden, door beschaving, godsdienst e t c ! " ,,De immigratie heet een tijdelijk middel; doch dit kan hoogstens op den duur de planters redden. De negers gaan er mee verloren. Dat de koelies inhumaan behandeld worden, leert de ervaring. De rijkdom der koelies, waarvan men spreekt is veelal 't gevolg van woeker. Daar kleeft bloed aan dat goed".

die altijd achterblijft, steeds dreigt, nooit van harte meewil enu, o, omu hetvuuruit het aangezicht te doen vliegen, letterlijk tergt met haar pantoffellenpas en voetje voor voetje blijft drentelen! Kappeyne had dus de keus, om zich óf de ongenade van deze nakruipers óf wat booze woorden van zijn éclaireitrs (voorhoede) op den hals te halen en toen deed hij wat onveranderlijk alle ministers in zijn geval vóór hem deden: Hij waagde er de heethoofden aan en koos voor zijn reserve".

,,De heer Tydeman verdedigt Nederland tegen de beschuldiging als verloor het de behoefte der inlanders uit het oog. Voorlopig acht hij immigratie noodig. Later kan dan

voor de inlanders een betere toestand geboren worden. Met toejuiching wordt dit vernomen. Ook de heer Van Praag ontving nu en dan bijvalsbetuigingen".

Regermg smijt geld over de balk ,,Door den Minister van Financiën is dan eindelijk toch een ontwerp van wet ingediend, om ten behoeve van den Staat der Nederlanden te gaan leenen. Niet minder dan vier en veertig miljoen Guldens komt men op den Kneuterdijk (te 's Gravenhage, alwaar het ministerie is gevestigd, red. VU-magazine) te kort".

wijze moeten kunnen controleren. Aan beide heeft het tot dusver ontbroken ,,Van den kant onzer Regeering (is er) lange jaren soms op zoo onverantwoordelijke wijze met ons lieve geld omgesprongen dat heel deze leening, wel bezien, slechts strekt om letterlijk weggegooid geld weer in de kas te brengen."

Het is een tekort van belang. Kuyper heeft becijferd dat het bedrag dat de overheid wil lenen, ,,weinig verschillend (is) van de oorlogscredieten waartoe het schatrijke Engeland en het onmetelijke Oostenrijk genoopt werden, en dat met het droevig vooruitzicht, dat als de gaten voor het ogenblik gestopt zijn, en een enkele rekening goed is afgelopen, niet lang na dezen nogmaals tot soortgelijk redmiddel de toevlucht zal moeten genomen worden om onze ontredderde finantièn, niet te redden, maar weer vlot te houden". Kuypers hoofdbezwaar tegen de staatslening is, dat er geen plan bestaat om de financiën te saneren. , ,Zijn iemands zaken door min goed beheer en gebrekkige controle in de war geloopen, dan denkt niemand er aan, al vast maar geld te schieten en nieuwe lasten te heffen, alvorens men weet op welken voet de zaken nu voortaan zullen gedreven worden; waaraan men zich voor verdere uitgaven zal te houden hebben; en in welk opzicht de controle te verbeteren valt". De regering zal, wanneer de lening door gaat voor enige jaren uit de zorgen zijn, maar het land zal niet zijn ontkomen aan hetfinanciële gevaar en daarom, schrijft Kuyper, zal de regering garanties moeten bieden voor een zuinig beheer en zal het parlement de uitgaven op afdoende

Verspilling De regering heeft geld weggegooid door in Vlissingen havenwerken te laten uitvoeren die achteraf nergens toe dienen; gloednieuwe vestingwerken bleken achteraf niet op de juiste plaats te zijn aangelegd en moesten weer worden afgebroken; in de marinedokken van Vlissingen. Hellevoetsluis en Den Helder ligt,,verteerd en verweerd, vervaard en verrot, en onhridkbaar, onzeewaardig en mislukt scheepsmateriaaV': de oorlog in Atjeh kost schatten en ,,zooveel weet dan nu ieder, dat deze noodlottige oorlog ons nooit zou overkomen zijn, indien onze Gouverneur-Generaal een man voor zijn taak berekend en onze diplomaat Nieuwenhuizen ook maar de schijn van een diplomaat geweest was''. De garanties die het rijk gegeven heeft (zonder garanties) heeft miljoenen verslonden. Al deze ,,geldverspilling" zijn door beide Kamers der Staten Generaal goedgekeurd. ,,Het verleden te keeren, staat buiten de machtder natie!" schrijft Kuyper. , ,maar wat wel op onzen weg ligt, is door het tentoonstellen van deze roekeloosheden te helpen waken, dat deze tamelijk hooge leening van bijna vijftig millioen guldens althans niet strekke om én Rijksbewind én Kamer nogmaals te stijven in zoo onverantwoordelijk en onzedelijk bedrijf".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen