VU Magazine 1981 - pagina 185

Hef vrouwenblad Margriet publiceerde in 1966 de resultaten van een grootscheeps onderzoek naar godsdienstigheid in Nederland. Ruim tien jaar later kwam het weekblad ,,De Tijd", in samenwerking met de KRO op het idee, hetzelfde onderzoek nog eens over te doen om een vergelijking te kunnen trekken. De vragen waren bijna gelijk aan die van „God in Nederland uit 1966, hier en daar werd de woordkeus aangepast. Het resultaat „Opnieuw: God in Nederland', werd gepubliceerd in 1979. Een aantal sa-

ciologen bezon zich nader op de cijfers en bracht deze studies bijeen in een onlangs uitgekomen bundel ,,Hebben de Kerken nog toekomst". De bundel verscheen bij Amboboeken in Baarn (ISBN 90 263 0523 0) en kost bij uw boekhandelaar f 27,50. Prof dr. G. Dekker, godsdienstsocioloog aan de VU, bestudeerde de cijfers voor de gereformeerden met een vergrootglas. Hij,,ontdekte" nl. dat in de enquête — zoals vaak gebeurt — alle soorten en groepen ,,gereformeerden" onder één noemer waren ge-

bracht. De kleinere gereformeerde groepen ter rechterzijde van de ,,grote" gereformeerde kerken (de synodalen) drukten zo een in meerdere opzichten ,,zwaar" stempel op de verkondigde geloofsopvattingen. Dr. Dekker haalde de gereformeerde kluwen uit elkaar en konkludeert voorzichtig dat (synodale) gereformeerden wel eens progressiever zouden kunnen zijn dan,,men" denkt. In VU-magazine enkele fragmenten uit zijn bijdrage aan deze bundel.

Gereformeerd en gereformeerd is ^ e e door prof. dr. G. Dekker De misschien wel belangrijkste indruk, die na kennisneming van de pubiikatie Opnieuw: God in Nederland bij velen blijft hangen, is die van een geringer wordende kerkelijke binding, een afnemende betekenis van de traditionele godsdienst en een geringer wordende instemming met de geijkte geloofsopvattingen. Deze indruk ontstaat, omdat er zich met betrekking tot deze zaken zulke grote veranderingen blijken te hebben voorgedaan tussen 1966 en 1979. Maar hij wordt versterkt doordeomstandigheden dathetvooral de jongeren zijn die een ander dan het traditionele patroon te zien geven, hetgeen de suggestie wekt dat we hier met een verdergaande ontwikkeling te maken hebben. Een andere belangrijke indruk is dat de gereformeerden niet of nauwelijks deel hebben aan deze ontwikkeling. Ook bij hen zijn wel wat veranderingen te constateren, maar ze zijn geringer dan die bij de andere groeperingen binnen de Nederlandse samenleving. En omdat ze in godsdienstig en kerkelijk opzicht in 1966 al op belangrijke punten van de overige groeperingen afweken, nemen ze nu nog duidelijker een uitzonderingspositie in. Te midden van alle veranderingen blijven zij kerkelijk en godsdienstig pal overeind staan: Saevis tranquillus in undis, rustig te midden der woedende baren, zoals een niet onvermaard vertegenwoordiger van deze groepering, namelijk H. Colijn, zijn ,.toelichting op het

vu-Magazine 10 (1981)5 (mei)

^ komstig de opgaven van de groeperingen zelf, omdat de volkstellingsgegevens in dit opzicht niet geheel betrouwbaar zijn^). De Gereformeerde Kerken in Nederland: 868.900 De Gereformeerde Kerken in Nederland (vrijgemaakt): 98.606 De Nederlandse Gereformeerde Kerken: 29.329 De Christelijke Gereformeerde Kerken: 74.443 De Gereformeerde Gemeenten in Nederlanden Noord-Amerika: 82.500 De Gereformeerde Gemeenten in Nederland: 19.124 De Oud-Gereformeerde Gemeenten in Nederland: ca. 16.000 (...)

antirevolutionair beginselprogram" noemde, (...) In Opnieuw: God in Nederland gaat het (.-.) om een beperkte categorie gereformeerden: niet zij die zichzelf — confessioneelgereformeerd noemen, maar zij die behoren tot een kerkelijke groepering, waarvan in de naam het woord gereformeerd voorkomt. Dat zijn concreet de volgende groeperingen (waarbij we tevens het ledental per 1 jan. 1980 vermelden, overeen-

De tot nu toe gegeven beschrijving suggereert dat er nogal wat verschillen tussen de gereformeerden onderling zijn. Is het — zo kan men dan ook vragen — wel gerechtvaardigd om over dé gereformeerden te spreken? Voor een deel wel: mensen noemen zich per slot van rekening niet voor niets gereformeerd (al moeten we, als we zo redeneren, de ,,gereformeerde bonders" er ook bij insluiten en die horen er — zoals we hebben gezien — in ons onderzoek niet bij). Zij hebben bepaalde dingen gemeen, zoals een bepaalde manier van omgaan met de bijbel, bepaalde opvattingen over gezag van en gehoorzaamheid aan God

167

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen