VU Magazine 1983 - pagina 485

De Nederlandse delegatie in Madrid (Frias de ia Osa)

helemaal passen, of helemaal niet passen bij de Poolse wetten, dan wordt het natuurlijk wel moeilijk voor hen. Weglating van het laatste voegwoordje ,,en" zou de bedoeling zeker verduidelijkt hebben, maar dat ging helaas niet door. Sowjet-dissidenten zullen hun troost moeten vinden in een beroemde zinsnede uit de Slotactie, die zelfs nog ter versterking werd uitgebreid: „Z/y (de deelnemende Staten) herinneren aan het recht van het individu kennis te dragen van en te handelen overeenkomstig zijn rechten en plichten op het gebied van mensenrechten en fundamentele vrijheden, zoals neergelegd in de Slotacte, en zullen de noodzakelijke actie ondernemen in hun onderscheiden landen om dit recht effectiel te verzekeren." Helaas zullen zij ook terecht moeten vrezen dat de Sowjet-staat er van overtuigd zal zijn dat het er met hun mensenrechten en fundamentele vrijheden prima voorstaat, zodat van noodzakelijke actie da^r geen sprake hoeft te zijn. Ook de derde mand levért boeiende passages op en dan speciaal de submanden over humanitaire contacten en informatie van elf paragrafen elk. Zo kunnen Joodse aspirant-emigranten in de Sowjet-Unie lezen dat de deelnemende staten in gunstige gezindheid zullen handelen met aanvragen voor familiehereniging en in dezelfde geest hun besluiten zullen nemen. Twee bloempjes uit het informatieboeket; de deelnemende Staten zullen de vrijere en wijdere verspreiding van geïmporteerd zowel periodiek als nietperiodiek drukwerk aanmoedigen met een toeneming van het aantal plaatsen

vu-Magazine 12(1983) 11 december 1983

waar deze publicaties in de publieke verkoop zijn en tegen prijzen die niet uitzonderlijk hoog zijn in verhouding tot hun oorspronkelijke prijzen. Journalisten mogen documentatie met zich meenemen, inclusief hun persoonlijke notities en archief, strikt voor hun professionele doeleinden te gebruiken. Hierbij wordt nog in een voetnoot verduidelijkt dat import van gedrukt materiaal onderworpen kan zijn aan plaatselijke regelingen die toegepast zullen worden met de nodige zorg voor de behoefte van de journalist aan passend werkmateriaal. Als globale indruk van het slotdocument moet men helaas wat cynisch vaststellen dat het document veeleer problemen catalogiseert dan dat het ook werkelijk afdoende oplossingen biedt. Meer kan men ook moeilijk verwachten, aan de diplomaten heeft het zeker niet gelegen. Ten slotte is er nog een belangrijk aspect van het document dat de aandacht vraagt: de voortgang van het CVSE-proces. Oök al kan men pessimistisch zijn over wat er in de werkelijkheid buiten de conferentiezaal terecht komt van de vastgelegde goede voornemens, de verschillende bijeenkomsten van deskundigen die worden aangekondigd zullen hoe dan ook in ieder geval deel gaan uitmaken van diezelfde werkelijkheid. Daar is allereerst, na een voorbereidende bijeenkomst in Helsinki dit najaar, het in Stockholm van start gaan in januari

Slotdocument van 35 pagina's

van volgend jaar van de EOC. Deze conferentie zal van lange duur zijn en in deze eerste fase zal het na de reeds bekende vertrouwenwekkende maatregelen nu gaan om vertrouwen en veiligheid wekkende maatregeien die bedoeld zijn om het gevaar van militaire confrontatie in Europa te verminderen. Het gebied beslaat nu geheel Europa alsmede het aangrenzende luchtruim en zeegebied (waaronder ook aangrenzende oceaangebieden gerekend worden volgens een voetnoot). Deze maatregelen zullen van militaire betekenis zijn, politiek bindend en voorzien zijn van passende vormen van verificatie die beantwoorden aan hun inhoud. Hiermee is een nieuw forum geschapen voor onderhandelingen over de militaire kant van veiligheid in Europa. Maatregelen over eigenlijke conventionele of zelfs nucleaire, ontwapening mag men echter niet zonder meer verwachten. Daarvoor is een nieuw en uitgebreider mandaat nodig van een volgende vervolgbijeenkomst en het blijft nog maar de vraag of een forum met 35 op basis van consensus operende deelnemers niet te veel van het goede is wil men echt tot zaken komen in deze ingewikkelde materie. Voor de derde vervolgbijeenkomst in november 1986 in Wenen bijeen zal komen, staat er nog veel meer op de CVSE-agenda. Te noemen vallen de viering in Helsinki van het tienjarig bestaan van de Slotacte op 1 augustus 1985, een ,.Cultureel Forum" in Boedapest, een ,,seminar" over samenwerking rond de Middellandse Zee in Venetië (maar dat is niet de expertbijeenkomst waar Malta zich zo sterk voor maakte), een nieuwe deskundigenbijeenkomst over het vreedzaam slechten van geschillen in Athene en ten slotte twee belangrijke bijeenkomsten van deskundigen over mensenrechten en menselijke contacten in respectievelijk Ottawa en Bern. Terugkijkend op de Madrid-bijeenkomst kan geconcludeerd worden dat met of zonder détente, de CVSE gedoemd is te blijven. Het is dan ook het enige forum waar datgene wat Oost en West verdeelt als zodanig uitgebreid aan de orde kan worden gesteld. Onder minder gunstige omstandigheden is hier althans een gelegenheid tot het verwoorden van onderlinge geschilpunten, terwijl de mogelijkheid blijft tot wellicht eens het begin van een echte dialoog. Maar daarvoor is wel een wat aangenamer klimaat nodig.

407

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen