VU Magazine 1985 - pagina 152

Pro life? Prof. Smalhout vertelde bij 'Sonja' overeen vergelijkbaar geval: naast het bed van een vrouw die al enige tijd in coma lag, spraken artsen over het eventueel toepassen van euthanasie. Na enige tijd kwam de vrouw onverwacht toch nog uit haar coma. Ze vertelde dat ze zich bewust was van de gesprekken aan haar bed maar dat ze niets kon doen om de artsen tegen te houden haar leven te beëindigen. Reden genoeg voorzichtig te zijn met gesprekken aan het bed van comapatiënten, én met euthanasie bij gevallen waarbij herstel nog mogelijk is, al lijkt dat op het eerste gezicht niet zo. In het geval van Ineke Stinissen hebben de artsen alle hoop opgegeven en geven zij ronduit toe dat dit leven zinloos is. Gerard Stinissen zegt hierover: "Ik zit met een schuldgevoel omdat zij leeft, en het mischien ook wel beleeft, en ikdeenige ben diezich daarverantwoordelijk voor voelt. () Een ziekte als kanker is in beweging. Het lichaam neemt z'n loop. Bij haar kan het helemaal niet: ze wordt kunstmatig in leven gehouden. Het stervensproces krijgt in haar geval geen gelegenheid. De artsen zeggen wel dat ze niets doen, maarzedoenjuist wél iets." Een andere groep patiënten die zich niet kan uitspreken zijn de pasgeborenen. In de Verenigde Staten is enige deining ontstaan rond 'baby Jane Doe'. Het ging hier om een baby die meternstige afwijkingen was geboren. Haar ouders gaven geen toestemming voor de operatie. Zonder de operatie zou ze zeker overlijden, maar ook met operatie zou ze permanent verlamd en zwaar geestelijk gehandicapt blijven. Een lid van de beweging 'Right to life' kreeg hier lucht van en spande een proces aan om de artsen te dwingen de operatie alsnog uit te voeren. Zonder succes gelukkig: de rechter heeft geweigerd bevel te geven tot operatief ingrijpen. Triest genoeg heeft ook de regering Reagan gemeend de kant van deze 'pro life' beweging te moeten kiezen. Paspoort Om situaties te voorkomen waarbij iemand in een situatie terecht komt waarin hij of zij euthanasie zou willen, maar dit niet meer kenbaar kan maken, is door de NVVE een eutiiansiepaspoort in het leven geroepen. De artsen zijn zo in het bezit van de mening van de patiënt, en dat kan in twijfelgevallen soms de doorslag geven. Toch zegt dit paspoort niet alles. Soms is het al vele jaren oud en willen veel artsen toch een mondelinge bevestiging van de wens. Bovendien

126

voorzitter Bul<man is, niet ten onrechte, bevreesd voor meningsverschillen in de partij (van een even droevig gehalte als destijds bij de abortuswet), zozeer zelfs dat hij heeft voorgesteld het maar bij de oude wet te laten.

Hannie van Leeuwen

hebben artsen ook nog een eigen verantwoordelijkheid. Ze zijn natuurlijk niet verplicht euthanasie toe te passen als dat in tegenspraak is met hun eigen ^ w e t e n . Wel zijn ze, zo vinden velen, verplicht de patiënt dan naar een andere arts te verwijzen. Terwijl een zeer ruime meerderheid van het Nederlandse volk via diverse enquêtes te kennen heeft gegeven voor euthanasie te zijn, moet de besluitvorming in vele hoge instanties nog op gang komen. De Tweede Kamer zal binnenkort vergaderen over een initiatief-wetsontwerp dat is ingediend door het D'66 Tweede-Kamerlid Wessel-Tuinstra. Het is echter waarschijnlijk dat de behandeling daarvan enige tijd wordt uitgesteld, namelijk tot het moment dat de staatscommissie die voor het vraagstuk van de euthanasie is ingesteld, met een advies zal komen. Dat had al gereed moeten zijn. PvdA en VVD hebben al laten weten dat D'66 wetsvoorstel aanvaardbaar te achten. Aangezien beide partijen samen een meerderheid in de Tweede Kamer hebben, is het waarschijnlijk dateuthanasieoverenigetijd in principe toegestaan is. Het CDA is het daar, zoals uit de woorden van Fred Borgman blijkt, niet mee eens. Het CDA heeft echter nog geen standpunt bepaald, en dat zou nog wel eens problemen kunnen geven, want een prominent CDA-lid ais l-iantiie van Leeuwen, heeft al laten weten niet afwijkend te staan tegenover euthanasie. CDA-

Misdaad De kerken daarentegen, hebben wél de moed gehad uitspraken overeuthanasie te doen. De Gereformeerde Kerken in het al genoemde rapport 'Euthanasie en pastoraat' (waar ook leden van de Hervormde kerk aan deelnamen) en de katholieke bisschoppen in een herdelijk schrijven 'Over lijden en sterven van zieken'. Dat de kerken tot verschillende uitspraken komen, zal geen verbazing wekken. De gereformeerden vinden dat euthanasie "onder bepaalde voorwaarden in het licht van het geloof niet onverantS woord behoefttezijn." ^ De bisschoppen blijven euthanasie > zien als "een misdaad tegen het le— ven". Ze vinden wel dat het leven niet onnodig verlengd mag worden. Zolang er geen duidelijke uitspraken zijn over wat wel en niet mag, moeten hulpverleners op eigen risico hun weg vinden. Besturen van ziekenhuizen nemen soms het initiatief om zelf richtlijnen te ontwikkelen. Zij weten ook wel dat het in hun ziekenFiuis gebeurt, en dan is het beter een duidelijk beleid te hebben. Het bestuur van het Academisch Ziekenhuis bij de Vrije Universiteit is ook bezig een kader te ontwerpen voor het eventueel toepassen van euthanasie. Dat gebeurt op grond van enkele stellingen die de commissie medische ethiek, onder voorzitterschap van prof. dr. C. van der Meer, enige jaren geleden publiceerde. Een paar van deze stellingen: "Juist waar het medisch kunnen zo in staat is gekomen het leven te verlengen, is de medische verantwoordelijkheid niet meer te beperken tot 'bescherming van het leven', maar zal die verantwoordelijkheid uitgestrekt dienen te zijn tot de gehele mens in zijn gehele levensfase, waartoe ook het levenseinde behoort." En: "In die fase kan medische-technische hulp, die het levenseinde nabij brengt, misschien geboden zijn." D H. M. Kuitert, Een gewenste dood. Ten Have, 1981. Peter de Bieen Paul Witteman, De zaak Stinissen: Hoe lang mag sterven duren? De Haan, 1985. J. de Graaf, W. O. M. Klijn, C. van der Meer, Ch. J. Enschedé en T, M. Schalken, Euthanasie; recht, ethiek en medische praktijk, Kluwer, 1985. Eutlianasie en pastoraat, te bestellen door ƒ 2,50 over te maken op giro 513153 van het Dienstencentrum GKN in Leusden.

vu-Magazine 14 (1985) 4 aprill 985

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen