GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

VU Magazine 1986 - pagina 6

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

VU Magazine 1986 - pagina 6

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Dienst voor Legercontacten (KNIL, KL) in Batavia, die jarenlang op Ambonavondjes in Nederland draaide en waarin een beeld wordt getekend van een louter Nederlandgetrouw Ambon. In 1948 is deze film gemaakt. Op ongeloof stuit men nog steeds wanneer men vertelt dat in datzelfde jaar op het eiland Ambon de Partai Indonesia Merdeka een overtuigende verkiezingsoverwinning boekte en zeker niet alleen vanwege de steun van Ambonse islamieten. De meest vooraanstaande nationalisten onder de Ambonezen waren christenen. Dat paste allemaal niet in het beeld dat Nederland koesterde in de strijd tegen de door Soekarno en Hatta geproclameerde Republiek Indonesia. Kracht en omvang van het Indonesisch nationalisme zijn zwaar onderschat. Men sprak laatdunkend over de Republiek-Djokja, waar de Indonesische regering zich tijdelijk had teruggetrokken. Het zou slechts om een (midden-)Javaanse zaak gaan en geen acht werd geslagen op het feit dat politieke en militaire figuren uit de gehele archipel een rol speelden in deze Republiek, ook Molukkers. Zo bestond b.v. de lijfwacht in Djokja van Soekarno uit Ambonezen. Al evenmin was in Nederland bekend welke spanningen op de Ambonse eilanden het „Indonesia Raya" en de rood-witte vlag opleverden. Uitgegaan werd van het simpele beeld van een christelijk. Nederlandgetrouw Ambon, dat niets moest hebben van Indonesisch nationalisme en dat niet door Nederland in de steek mocht worden gelaten. Voor het bestaan op Ambon van een krachtige rood-witte politieke beweging was in dit beeld geen plaats. Dat de situatie in de Molukken aanzienlijk gecompliceerder was, had misschien bij de Ronde Tafel Conferentie kunnen doordringen wanneer de toen in Nederland aanwezige delegatie van de Persatuan Timur Besar (de vereniging Groote Oost), die met name door Nederlandse marine-kringen werd geprotegeerd, zichzelf niet buiten spel had geplaatst door te weigeren om te worden gehoord (geëist werd een volwaardige plaats aan de onderhandelingstafel). Nog steeds vraag ik me af of beduchtheid voor de vraag hoe representatief voor de Molukse bevolking nu eigenlijk de PTB was niet een belangrijke rol heeft gespeeld in de weigering om te worden gehoord. Stellig was in dat geval de Oost-Indonesische vertegenwoordiger Anak Agung Gde Agung met een heel ander verhaal op de proppen gekomen over de werkelijkheid op Ambon. En moeilijk zou hij het daarbij niet hebben gehad. Tijdens de Ronde Tafel Conferentie vertoefde o.a. in ons land ook de belangrijkste politicus van Ambon, Urbanus Pupella, leider van de Partai Indonesia Merdeka, die kort tevoren een grote overwinning had geboekt bij de verkiezingen voor de twee-

4

KPM-schepen onder Nederlandse vlag vervoerden TM-troepen naar Ambon om een eind te maken aan de RMS. Dit feit maake heftige emoties los op Ambon bij Nederlandgetrouwe Ambonezen, o. w. vooral de ex-KNIL-militairen

de Zuid-Molukkenraad. Diens verhaal zou bij een confrontatie weinig heel gelaten hebben van het beeld van de door de Marine-lobby (Helfrich c.s) naar voren geschoven PTB. Geen confrontatie Tot een dergelijke confrontatie is het toen helaas niet gekomen. De PTB-delegatie weigerde te worden gehoord en daarmee ontliep deze groep het risico in Den Haag te worden ontmaskerd als een gezelschap dat volstrekt niet representatief was voor Ambon (de Zuidmolukkenraad had de republikein Pupella willen afvaardigen naar de RTC), maar dat door

Omslag van een brochure uit de jaren vijftig van de Stichting Door de Eeuwen Trouw. Vergeefs werd aangedrongen op erkenning door Nederland van de RMS. De tekening werd geleend van De Telegraaf

Nederlandse autoriteiten in Batavia naar Den Haag was gestuurd om een rol op de RTC te spelen. De belangrijkst man was Polhoupessy, een in Batavia wonende Ambonees, die — met behulp van de Nederlandse marine-autoriteiten — de archipel afreisde in een vrij vruchteloze poging om steun bij de diverse bevolkingsgroepen te verwerven voor het idee om bij Nederland te blijven. Vlak voor z'n vertrek naar Nederland belegde hij op 13 augustus 1949 op Ambon nog een bijeenkomst, waar hij het eerder in dit artikel genoemde propagandafilmpje van de Dienst Legercontacten vertoonde. Volgens het verslag van de kepala daerah werd Polhoupessy bij de rondvraag

Omslag van het boek van Doeko Bosscher en Berteke Waaldijk. De studie is uitgegeven bij Van Holkema en Warendorf, Weesp

VU-MAGAZINE - JANUARI 1986

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1986

VU-Magazine | 496 Pagina's

VU Magazine 1986 - pagina 6

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1986

VU-Magazine | 496 Pagina's