VU Magazine 1986 - pagina 70

E

en Amerikaanse rechter kan, ongeacht zijn intelligentie en goede wil, geen plaats nemen in een Japanse burgerlijke rechtbank. Zijn intelligentie is eenvoudig vreemd aan de problemen van de Japanse cultuur." "Wat spreekt meer voor zich dan dat computerintelligentie, hoe die ook tot stand komt, altijd vreemd zal zijn aan menselijke zorgen. De vraag 'wat weet een rechter dat we niet aan een computer kunnen leren?' is obsceen." Dat dit soort vragen gesteld worden is volgens Weizenbaum kenmerkend voor de dwaasheid van deze tijd. ,,Computers kunnen juridische beslissingen nemen, ze kunnen psychologische diagnoses stellen. Ze kunnen veel uitgekiender met dobbelstenen gooien dan de geduldigste mens. Het punt is echter dat men computers dit soort taken niet moet toevertrouwen, in sommige gevallen komen ze misschien tot een correcte beslissing —- maar altijd en noodzakelijk op een manier die geen mens ooit zal accepteren." De toepassingsmogelijkheden van kunstmatige intelligentie zijn nog beperkt. De meest succesvolle toepassingen zijn nog steeds de expertsystemen. Volgens dr. Gelsema, werkzaam op de automatiseringsafdeling van het VU-ziekenhuis, blijken medische expertsystemen in de praktijk niet erg veel gebruikt te worden. Het euvel is volgens hem dat de systemen veel weten over te weinig. Nieuwe toepassingsmogelijkheden liggen er bij de ontwikkeling van een nieuw soort computers, de zogenaamde 'vijfde generatie computers'. De nieuwe computers zullen intelligent en vriendelijk zijn, beloven de plannen. De machines zullen menselijke taal verstaan, begrijpen en spreken. Zij zullen na overleg zichzelf programmeren. De ambitieuze plannen worden in Japan grootscheeps aangepakt. Het Icot (Institute for New Generation Computer Technology) krijgt vele tientallen miljoenen guldens van de Japanse regering voor onderzoek. Het project werd in juni 1982 begonnen. Men richt zich vooral op de ontwikkeling van supersnelle computers, uitgerust met enorme geheugens. De modernste ontwikkelingen in de micro-electronica met de inzichten uit de kunstmatige intelligentie. Er zijn nog nauwelijks resultaten van dit ambitieuze project. Toch heeft men de nodige angst in de Verenigde Staten en Europa teweeggebracht. Serieuze wetenschappers schrijven tendentieuze boekjes waarin Japan als een nieuwe post-industriële wereldheerser afgeschilderd wordt en Amerika als

64

een achtergebleven samenleving in crisis. De vijfde generatie zal de wereld beheersen... Deze angst was de aanleiding voor gezamenlijke Amerikaanse projecten. Ook bij het Amerikaanse ministerie van defensie bestaat grote belangstelling voor 'intelligente' supersnelle computers. Zij vormen een wezenlijk onderdeel van het 'starwars-project'. Razendsnelle verwerking van satellietfoto's, herkenning van vijandelijke raketten en adequate snelle reacties vormen belangrijke doelen. Ook in Europa wil men niet achterblijven. Verschillende Europese fabrikanten werken samen in het Esprit-project. Het afgelopen najaar is na een jaar onderzoek het eerste tussenrapport uitgekomen: de eerste resultaten worden bemoedigend genoemd. Er is gekozen voor een gedecentraliseerde opzet, waarbij verschillende bedrijven een eigen project hebben. Men richt zich vooral op supersnelle computers. De onderzoeksleiding wijst er nadrukkelijk op dat hun projecten weinig met kunstmatige intelligentie te maken hebben. Hun activiteiten kunnen echter niet los gezien worden van de Amerikaanse en Japanse ontwikkelingen. Er worden vele miljoenen geïnvesteerd in grote computerprojecten. De computer is uitgegroeid tot een veelzijdig instrument. Op een aantal gebieden is men er redelijk in geslaagd om het menselijk kennen en kunnen te imiteren: de mens heeft zich een computer naar zijn beeld geschapen. De resultaten, hoe verrassend en knap ook, staan echter in geen verhouding met menselijke intelligentie. Met het vorderen van de kunstmatige intelligentie is men er steeds meer van doordrongen geraakt hoe uniek en veelzijdig een mens is. D

Literatuur: Joseph Weizenbaum, Computer power and human reason, from judgement to calculation, San Fransisco (Freeman & Cy), 1976. Een kritische beschouwing van de computerwetenschap, met name van de kunstmatige intelligente. M. de Kok (red.), De informatiemaatschappij, Maastricht/Brussel (Natuur en Techniek), 1983. Een populair-wetenschappelijk overzicht van de ontwikkelingen in de micro-electronica, massacommunicatie en computerwetenschap.

nieuwe <^oiTij>vcter<5enera'fci^^

(III

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen