VU Magazine 1988 - pagina 51

twintig jaar geleden opgericht door, en nog steeds eigendom van de gezamenlijke banken, was een rechtstreeks uitvloeisel van het feit dat, eind jaren zestig, massaal werd overgestapt van het bekende bruine loonzakje naar de salarisrekening. Het overschrijven van bedragen van de ene bankrekening naar de andere was in die tijd echter nog een moeizame en tijdrovende bezigheid. Want, zoals ook nu nog het geval is, geen enkele bank gaf graag de eigen zelfstandigheid prijs. Om de dreigende chaos te ontlopen en niet in de laatste plaats vooral ook om een al te sterke machtspositie van de voor dergelijke transacties kennelijk beter toegeruste postgiro te voorkomen - staken bankiers de koppen dan toch bijeen. De BankgirocentraIe, die aanvankelijk vooral tot taak kreeg het inter-bancaire geldverkeer

"..II «=cai Kocpi Zijn

tot het ontwikkelen van nieuwe technische mogelijkheden op dit gebied. Het proces van 'facilitair bedrijf tot 'projectontwikkelaar', die eigenlijk het gehele bankwezen geldt, is in die van de Bankgirocentrale ten voeten uit getypeerd.

'Rommelen met papiertjes en een verzameling munten die de klanten nauwelijks nog uit elkaar kunnen houden.' Foto ANP

by ons t hele jaar goedkoop

Albert Heijn: gekozen voor de giromaat van de Postbank. Foto ANP

D

e allereerste overstap van gemunt geld, waarvan de waarde rechtstreeks ontleend was aan het eigen gewicht in edelmetaal, naar het bankbiljet moet een in wezen bizarre ontwikkeling zijn geweest, die in een ver verleden dan ook veel tegenstand opriep. De overstap van papiergeld naar het bank- en girosaldo en, meer recent, naar creditcard en andere vormen van plastic geld is dat natuurlijk nog veel meer. Een banktegoed, een overboeking: ze zijn nog slechts bits en bytes in een computer, die met klinkende munt niets meer uitstaande hebben, zoals Philips-topman drs L.E. Goosman tijdens het BGC-congres ten overvloede onderstreepte. Bankiers verruilen daardoor meer en meer hun functie als bewakers van knisperende bankbiljetten, voor die van informatieverwerkers en communicatiedeskundiaf te wikkelen, werd een feit. De in- gen. stelling groeide snel uit van een Goosman toonde nog eens aan hoe handvol medewerkers achter een ingrijpend dit proces is, door te wijsleetse computer in een keldertje, tot zen op de onvoorstelbare hoeveelheeen high-techhQdn]ï met ruim beme- den gegevens die op zeer afzienbare ten vestigingen in Amsterdam en termijn in hetfinanciëleverkeer zulLeusden, waar een kleine duizend len moeten worden verwerkt. Bemedewerkers nu dagelijks doende staande voorzieningen zijn daarvoor zijn het betalingsverkeer tussen de volstrekt ontoereikend. Een conbanken onderling, en tussen de ban- statering die Goosman gretig deed ken en de Postbank en De Neder uitweiden over de nieuwe mogelijklandsche Bank, te regelen. heden die Philips daarom aan het Om een idee te geven van de omvang ontwikkelen is op het terrein van Invan dit betalingsverkeer: in 1987 tegrated Services Data Networks werden aldus 765 miljoen opdrach- (ISDN), een pakket waarvan onder ten verwerkt, verdeeld over circa 17 meer glasvezelkabels, communicaüemiljoen bank- en girorekeningen. systemen en beveiligingsapparatuur Ten opzichte van 1977 betekent dat de samenhangende onderdelen vormeer dan een verdubbeling van het men. aantal verwerkingen. In het over- Hoewel aan de benodigde technische zicht dat de jubilerende Bankgiro- 'infrastructuur' door het bedrijfscentrale verstrekte, wordt overigens leven dus volop gewerkt wordt, kent fijntjes opgemerkt dat de kosten per de invoering van giromaat- en banktransactie in diezelfde periode na- pas, elektronisch betalen en de nu al genoeg gelijk zijn gebleven: zo'n vijf- roemruchte 'pincode', nog wel wat tien cent per verwerkte opdracht. haken en ogen. En dat dan niet in de Door de hoge mate van 'geavanceer- laatste plaats als gevolg van de uit de geautomatiseerdheid' waarmee oer-Hollandse broodnijd geboren deze verwerking inmiddels gepaard minimale bereidheid van de banken gaat, fungeert de Bankgirocentrale om op dit punt tot adequate samenanno 1988 feitelijk als initiatiefnemer werking te komen.

Onder: Rabo-topman H.H.F. Wijffels: stofwolkstrategie. Foto ANP

'Een banktegoed, een overboeking, ze zijn nog slechts 'bits' en 'bytes' in een computer.'

Pas na veel aarzelen en langdurig overleg zijn de banken tot het inzicht gekomen dat het toch al te zot zou zijn wanneer ieder met een eigen elektronisch betaalsysteem op de markt zou komen. Die ene gleuf bij de kassa, waarin al die verschillende plastic kaartjes moeten passen, zal er nu naar alle waarschijnlijkheid wel komen. Maar geheel in overeenstemming met het gezegde van de twee vechtende hondjes die het bot dusdoende aan een derde prijsgaven, heeft, als gevolg van de door de banken betoonde traagheid, hun gezamenlijke concurrent, de Postbank, nu al eenflinkevoorsprong.

D

ie voorsprong mag bijvoorbeeld blijken uit het feit dat het verschijnsel 'giromaat' de wijze van elektronisch betalen die de Postbank introduceerde - inmiddels op ruime schaal z'n entree maakte. Albert Heijn, kopman van het gelijknamige Zaanse kruideniersconcern, strooide op het BGC-congres een extra portie zout in deze voor de verzamelde banken zo gevoelige wond. Besluiteloosheid van de zijde van het bankwezen deed hèm VU-MAGAZINE—-FEBRUARI 198B

namelijk juli vorigjaar al kiezen voor een gezamenlijk project met de Postbank tot het introduceren van de 'giromaat' als elektronisch betaalsysteem ten behoeve van zijn supermarktketen. De banken vissen daarmee, voorlopig althans, achter het net. "Banken praten wel, maar dóen weinig", luidde Heijns oordeel over de situatie. En dat had bij zijn keuze voor de Postbank de doorslag gegeven. Albert Heijn heeft namelijk haast, zo het hij zijn toehoorders weten. Want in de honderd jaar waarin de firma nu zaken doet, is vrijwel alles veranderd, behalve dan de wijze waarop klanten hun boodschappen afrekenen. Heijn: "Die staan anno 1987, net als honderd jaar geleden, nog steeds te rommelen met papiertjes en een verzameling munten die ze nauwelijks nog uit elkaar kunnen houden." Het betekent lange rijen wachtenden voor de kassa's - en dat kost Albert Heijn: ruim tweemiljoen gulden per jaar, volgens zijn berekening - en een niet onaanzienlijk veiligheidsrisico voor het talrijke personeel dat in zijn concern de kas beheert. VU-MAGAZINE—FEBRUARI 19

Als het aan Heijn ligt, zouden de banken een voorbeeld mogen nemen aan het klantgerichte denken dat, naar zijn zeggen, in zijn winkels al een eeuw lang gangbaar is. "De banken denken vooral vanuit een door hen ontwikkeld produkt. En daarvoor wordt dan in de markt een bijpassende behoefte gezocht. Ik denk dat het geen kwaad zou kunnen als ze zich wat meer zouden afvragen wat de behoeften van hun klanten zijn, om daar dan vervolgens een oplossing voor te ontwikkelen."

'Het zou geen kwaad kunnen als banken zich wat meer zouden afvragen wat de behoeften van hun klanten zijn.'

streeks belanghebbenden en hun vertegenwoordigers - consumentenorganisaties, verenigingen voor het midden- en kleinbedrijf en zelfs de politiek - zijn buiten spel gezet. oedig, vond D.M. Westen- Zijn verontwaardiging als 'consudorp, directeur van de mentenman' bleek Westendorp echConsumentenbond, het ter vooral te hebben gereserveerd betoog van 's lands grootste kruide- voor drs H.H.F. Wijffels, Rabo-topnier. Maar dan vooral omdat Heijn man en tevens voorzitter van het de weinig klantgerichte mentaliteit overlegcollege van de gezamenlijke van de banken en hun inefficiënte banken. Als eerste spreker had Wijfmanier van werken zo krachtig laak- fels aan het begin van deze congreste. Over de wenselijkheid van een dag nogmaals zijn plan verdedigd, snelle invoering van al dat plastic om kosten vanfinanciëletransacties had Westendorp, in tegenstelling dus te gaan doorberekenen aan particutot Albert Heijn, zo zijn bedenkin- liere rekeninghouders. Met name de gen; overigens niet uit principiële hoge kosten voor invoering van het overwegingen, wèl omdat de consu- elektronisch betalen blijken daarbij ment op geen enkel punt ooit door de een belangrijke overweging geweest. banken wordt geraadpleegd. Recht- De hier en daar wel gehoorde kreet

M

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen