VU Magazine 1988 - pagina 72

op 21 februari is het honderd jaar geleden dat in het Friese Makkum Willem Banning werd geboren. De rode draad in de ontwikkeling van een 'bruggenbouwer' die de verzoening tussen geloof en politiek, kerk en wereld, als levenstaak zag. GERTJ. PEELEN

Willem Banning en de Door

T

oen Willem Banning in 1914 als Leids theologiestudent tot de Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDAP) toetrad en voor het eerst deelnam aan een 'huishoudelijke vergadering', heette de plaatselijke voorzitter hem aldus welkom: "U als theoloog, aanstaand predikant, wij als socialisten moeten getrennt marchieren, vereint schlagen." Het gescheiden opmarcheren van christenen en socialisten was voor deze rechtgeaarde marxist een onontkoombare vanzelfsprekendheid. De Nederlandse politiek was nog in strak belijnde blokken opgedeeld, niemand wilde, durfde zich wagen op andermans erf; dat gold voor christenen én socialisten. Niet echter voor Willem Banning die dit welkomstwoord wat bevreemd moet hebben aangehoord. Veel later, enkele jaren voor zijn dood, zei hij naar aanleiding van deze gebeurtenis in een televisieinterview: "Daar had je toen eigenlijk al, in die hartelijke begroeting, in de kiem iets van wat mij in m'n latere leven heeft bepaald. Namelijk van dat gescheiden opmarcheren toch een gezamenlijke poging proberen te maken." Dat pogen is steeds zijn voornaamste drijfveer gebleven. Willem Banning (1888 - 1971) is vooral bekend geworden als medeoprichter van de Partij van de Arbeid. Hij was echter ook de stuwende 26

kracht achter, onder meer, het totstandkomen van het Driebergense instituut Kerk en Wereld. Twee activiteiten die op het oog weinig, maar bij nadere beschouwing alles met elkaar te maken hebben. Banning was namelijk niet alleen theoloog, socioloog, pedagoog en volksopvoeder, maar ook een gedreven hervormer van kerk en politiek, en bovenal bezeten bruggenbouwer tussen beide. Hoe opmerkelijk Bannings keuze

voor het socialisme in die tijd voor een christelijke jongeling ook geweest mag zijn, zij lag geheel in de lijn van zijn ontwikkeling. Vertrekpunt van deze lijn is het Friese arbeiderskind uit een protestants-christelijke gezin, dat, op voorspraak van twee onderwijzers, naar de kweekschool mag en daar kort na de eeuwwisseling een onvervalste Sturm-undDrangperiode doormaakt. Banning voelt zich meegevoerd met VU-MAGAZINE—FEBRUARI 19

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen