VU Magazine 1990 - pagina 477

fende theorie heeft voor het handelen en je zeker weet dat er geen beter alternatief is. Om de definitie voor te lezen, moet de spreker een moment zijn bril afzetten. Daarna gaat hij meteen weer en vreemde tent. De houten verder. Zijn kuif zwaait over zijn wanden hangen vol portret- voorhoofd heen en weer. Ondanks ten van bebefte en bepruikte dat hij de middelbare leeftijd is gemannen. Voorin staat een houten passeerd, heeft hij vrij lang haar, dat katheder op een half versleten Per- aan de zijkant over de rand van zijn zisch kleedje. Daarachter hangt een oren valt. Een jasje draagt hij niet, grote foto van de vorstin, die een vanwege die hete lampen natuurlijk. beetje kromgetrokken is. De kreu- De boordknoopjes van zijn overkels zijn goed te zien onder het felle hemd zitten los, waardoor de punthcht dat uit vier grote schijnwerpers jes iets omhoog steken, en de stropkomt. Voor de katheder staat een das is te lang en van onderen gefilmcamera opgesteld. Over de vloer kreukt. Maar de zwarte schoenen die hij stevig op het laagpolig tapijt lopen allerlei snoeren. Dit is de senaatskamer van de Uni- drukt, glimmen als een spiegel. versiteit Utrecht. Ooit de eerste uni- Alles drukt bevlogenheid uit. Zodat versiteit ter wereld die een bijzonder de vraagt rijst: is deze man zelf wel hoogleraar parapsychologie be- pragmatisch sceptisch? Daar stel je noemde, prof.dr. W.H.C. Tenhaef. je toch een zekere kalmte bij voor? Die is nu dood en zijn opvolger is Niet zo iemand die zijn betoog promet emeritaat en geen enkele facul- beert kracht bij te zetten met drukke teit toont nog behoefte aan deze gebaren en in één beweging door leerstoel. Omdat het bovennatuurlij- met zijn ellebogen zijn broek opke nu eenmaal toch een interessant haalt. onderwerp blijft, heeft het Studium De VWO-ers zullen aan de inhoud Generale er een lezingencyclus over een flinke dobber hebben, want georganiseerd, die op deze herfst- Doorman spuit zoveel voorbeelden, avond wordt geopend. die stuk voor stuk veel aandacht opDe zaal zit vol. Een mengelmoes eisen, dat het moeilijk is om de van wat oudere dames en heren die draad vast te houden. Buitenissige elkaar oogjes geven en ernstig voor denkbeelden van verschillende zich uit blikkende jongeren. De film- vreemde volken passeren de revue, camera en de lampen zijn van Louis enkel om te laten zien dat het moeivan Gasteren, die een opname maakt lijk is om ze onderuit te halen. Dan voor het Centraal Instituut voor gaat Doorman verder over de bruikToetsontwikkeling. VWO-ers zullen baarheid van geloofssystemen en uit het betoog dat straks wordt ge- komt er via de filosoof Feuerbach houden de belangrijkste punten en de dichter Leopold op uit dat gemoeten halen. Het woord is aan de loof in het bovennatuurlijke de werspreker van vanavond, de Delftse fi- kelijkheid draaglijker kan maken. losoof en ooit directeur van de VPRO prof.dr. S.J. Doorman.

Dejavu E

V

lot veert hij uit zijn stoel, legt een spiekbriefje op de katheder, staat er onmiddellijk weer voor en begint met luide stem te spreken. Hij geeft in snel tempo drie voorbeelden van onderzoek waaruit blijkt hoe hardnekkig mensen aan waandenkbeelden kunnen vasthouden en beveelt vervolgens een sceptische houding aan. Geen gewoon scepticisme, maar pragmatisch scepticisme. Defenitie: een vorm van twijfel waaraan je vasthoudt, totdat je wordt overtuigd van de bruikbaarheid die de betrefVU-MAGAZINE—DECEMBER 1990

Sprekers Hij ziet het als een psychologisch Door placebo. Iedereen die denkt dat hij Johan de Koning er beter van wordt, mag het van de pragmatisch scepticus slikken. Zolang hij maar geen onderzoek verhindert en niet gelooft dat hij in een vorige leven een Egyptische prinses was en nu nog als zodanig bejegend dient te worden.

N

u is het geloof ik de bedoeling dat u vragen stelt, besluit de spreker. Tijdens de pauze bleek al dat meerdere toehoorders waren gekomen om iets te horen over het bestaan van aura's en telekinese en dat Doorman zich daar volgens hen teveel voor afsluit. Nu ontstaat er discussie. Dat levert problemen op voor de regie. Er is maar één camera, die omdat er veel geïnterrumpeerd wordt voortdurend heen en weer moet zwenken tussen de spreker en de vragensteller. Een bedeesd sprekende jongen vraagt Doorman of zijn bhk niet tezeer wordt beperkt door de wetenschap. Als deze onmiddellijk heftig ontkent, zegt de jongen geïrriteerd dat hij zal proberen het de hoogleraar uit te leggen. Dan gebeurt er iets vreemds. Uw verslaggever ziet de pragmatisch scepticus nog druk gebaren, maar hoort hem niet meer. Hij ziet de kloof tussen de spreker en de vragensteller die door geen woord te overbruggen valt, de onbewogen gezichten aan de wand, de gebobbelde Beatrix, de felle lampen, de heen en weer zwenkende camera en denkt: Ik weet zeker dat ik dit eerder heb meegemaakt. Precies zo. Maar dat kan toch niet? In een droom mis-

pragmatisch potoNOB

Schien?D

Fotodienst

35

Prof.dr. S.J. Doorman:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen