VU Magazine 1996 - pagina 257

SERVICEKATERN Met moeder minder stress

Meeroken Zit InhetUoetl

Jonge ratjes die een dag worden gescheiden van hun moeder, vertonen op latere leeftijd een verstoorde reactie op stress.

Veruit de meeste nietrokers (88 procent) hebben aantoonbare hoeveelheden nicotine in hun bloed - zelfs als ze zich verre houden van rokers.

Uit onderzoek van het Leiden/Amsterdam Center for Drug Research en de Katholieke Universiteit Nijmegen blijkt dat het zogeheten corticosteroidhormoon een sleutelrol speelt bij de verwerking van stress bij ratten. Het hormoon wordt aangemaakt door de bijnier, en die blijkt enkele maanden na een 24 uur durende scheiding van moeder en jong beduidend vergroot. Ook is de concentratie van het corticosteroidhormoon in het bloed verhoogd. De afweer van het ratje is verminderd en de stress-reactie is langduriger dan normaal. Als de moeder in de nabijheid van het jong is, scheidt de bijnier niet meer van het hormoon af dan gebruikelijk. Door het hoge hormoonpeil worden bepaalde genen geactiveerd die de ontwikkeling van de rattehersenen verstoren. Het is overigens opvallend dat jonge ratten die gedurende een bepaalde periode dagelijks korte tijd van de moeder worden gescheiden, op latere leeftijd juist beter met stress kunnen omgaan en beter kunnen leren, (MT)

Dat blijkt uit onderzoek van het National Center for Environmental Health in Atlanta [New Scientist, 4/5). Uit de studie onder bijna tienduizend proefpersonen blijkt dat er meer mannen dan vrouwen in de categorie 'meeroker' vallen. Bijna de helft van de onderzochte kinderen van twee maanden tot elf jaar wordt thuis blootgesteld aan sigaret-

Bang voor üe lange arm van Mulisch De angst voor Harry Mulisch zit er diep in. Toen Volkskrant-columnist Stephan Sanders over de begeestering van de veelgeprezen schrijver voor Fidel Castro schreef, verordonneerde hij De Volkskrant om Sanders er als columnist onmiddellijk uit te smijten. Wat De Volkskrant overigens niet deed. Bovendien dreigde hij De Bezige Bij, uitgever van zowel Mulisch als Sanders, te verlaten als de gewraalcte column in boek-

vorm gebundeld ging worden. Inmiddels is de column in boekvorm verschenen en is Harry Mulisch, voor zover bekend, nog altijd verbonden aan De Bezige Bij. Niettemin lijken de dreigementen van Mulisch in Wageningen bijzonder veel indruk gemaakt te hebben. Dat blijkt uit een artikel van Marianne Heselmans in het Wagenings Universiteitsblad (9 mei) over de wederwaardigheden van de entomoloog

Cees Groenendijk. Deze had bij zijn proefschrift een stelling vervaardigd die in het geheel geen betrekking had op het onderwerp van zijn proefschrift - het verkondigen van een 'pretstelling' bij een proefschrift is overigens heel gebruikelijk. De stelling luidde: "Harry Mulisch schrijft te slecht voor de Nobelprijs." Een stelling die mogelijk tegen het zere been van de schrijver kan zijn - over Mulisch wordt gefluisterd dat hij het dankwoord bij de aanvaarding van de Nobelprijs al jarenlang gereed heeft en dat hij zich publiekelijk voortdurend met de waardigheid van een Nobelprijswinnaar poogt te gedragen. Groenendijk wilde echter niet zomaar wat pesten, als verwoed romanlezer kon hij zijn stelling beargumenteren. In 'Archibald Strohalm' bijvoorbeeld ligt de symboliek er volgens hem te dik boven op, in 'De Aanslag' zeuren de eerste alinea's maar door en is de stijl in de ogen van de promovendus niet erg bijzonder.

PETER W O L T E R S / A V C - V U

WETENSCHAP,

CULTUUR

et) SAMENLEVING

19

- IUNI

1996

Pagina 13 21 22 24 25 26

Nieuws Meilia Boeken Columns Tentoonstelling Agenda

Eindredactie Mark Traa Bijdragen:

Koos Neuvel Gert J. Peelen D. Prinsen Eric-Jan Tuininga

tenrook. Ook proefpersonen zonder rokers hun hun (werk) omgeving hadden meetbare hoeveelheden nicotine in hun bloed. Uit eerder onderzoek was al gebleken dat in de VS jaarlijks drieduizend mensen aan longkanker sterven als gevolg van passief roken, (MT) Er is niets op tegen een dergelijke stelling te verkondigen, dachten promotor en promovendus. De rector magnificus van de Wageningse universiteit dacht daar echter anders over. Hij stond niet toe dat de stelling werd verspreid. Een belangrijke overweging daarvoor was: Mulisch zou wel eens een rechtszaal<: kunnen aanspannen. Uiteindelijk besloten de betrokkenen de stelling terug te trekken. Niet zozeer uit vrees de zaak te verliezen, maar op praktische gronden. Groenendijk zou namelijk naar Afrika vertrekken en bij een eventueel proces niet persoonlijk aanwezig zijn. De promotor had het druk en geen zin in ruzie met het bestuur van de universiteit. Ze gingen dus door de knieën. Maar het bleef ze toch dwars zitten. Tijdens de promotie stelde de hoogleraar daarom een vraag, en vervolgens kreeg Groenendijk alsnog de gelegenheid te verklaren waarom hij Mulisch niet Nobelprijswaardig vindt. Toch nog wat moed getoond. Niet bang voor de lange arm van Harry Mulisch. (KN)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen