Het Calvinisme en de Kunst - pagina 35

35

Dg

van Gods vi ijiiiaclitigo Souvereiniteit lieuft een Yiin den éénen kant werpt ze ons in het stof voor de Majesteit waarmee in de worstebng der elementen, der beginselen en der geesten God de Heere zijn bestel en raad doorzet maar ook anderzijds vraagt ze, zoo uw predestinatie geen fatalisme zal worden^ uw opmerkzaam oog voor het doordringen dierzelfde Majesteit in heel het zwellende leven van natuur en meusehenwereld, tot in het k'leine en sehijubaar nietige toe. Eerst hiermee is het dualisme uitgebannen, en komt in al den omvang van ons menschelijk leven GodsSouvereiniteittot haar recht God Souverein in het buitengewone, dat u anders verschrikken zou, maar Souverein ook in het ordinaire leven, dat u zonder die hoogere wijding afmat en ontzielt. Welnu, Cats vindt zijn landgenooten uit het ballingsoord en van het slagveld in huis en stulp weergekeerd, uit het ongewone in het ü^ewone, alledaagsche, ordinaire leven teruggekomen, en nu maakt hij hun bij dien gang van het alledaagsche leven, al belijdciii.s

dubbele

zijde.

;

wat

er

tikt

enkel de

man

en

woelt,

belangrijk.

interessant,

Als Calvinist

is

hem

niet

maar ook de vrouw en het kind en

de dienstmaagd. Interessant elke bezigheid en bedrijf en beroep. Interessant studeervertrek en kantoor, maar ook keuken en kraamkamer. Interessant elke speling in dat rijke drama, dat bij dag en bij nacht binnen de vier muren van ons Ilollandsch huis wordt afgesi)eeld. Geheel deze interessante wereld grijpt hij zinrijk-poëtisch in haar machtig motief van het echtelijk leven. En naar dit motief van het wondere huwelijk zijn lier aanstemmend, schikt hij heel uw menschelijk leven om dit ééne middenpunt. Ja, hij verlengt van uit dit ééne middenpunt, dier vrouw en man verbindende liefde, de vonkende straal tot in het leven van plant en dier^, van schel j) en magneetnaald. Ileel de natuur, en straks, heel de historie, wordt door Cats als meistreel der liefde en in liefde bloeiend op het vlechtwerk zijner symboliek onzen Calvinist in huis gedragen ^'-). En als hiermee de poëtische betoovering gelukt is, glijdt ongemerkt langs gouden draad deze aardscho liefdeweelde over in de mysteriën van het geestelijk huwelijk; de bruiloft in stad en dorp wordt symbool van de Bruiloft, die eens Christus met zijn kerk zal vieren; en dien milden glans, die het leven in hut en stulp verzilvert, voelt én baas én knecht tot zich neerstralen uit het liefdeleven

van den Drieëenigen God "'j. Den Calvinist was niet meer de priester des geloofs voor het hoogaltaar, maar de geloovige zelf

bij

eigen huisaltaar, hoofdtiguur in het

drama des

levens

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen