De verflauwing der grenzen - pagina 41
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit op 20 october 1892
39
Von Stahl nu uitgezonderd, voor geen dezer mannen de Staatsmacht zelf een constant begrip is. Nu eens toch drijft de macht van deze, dan van gene partij boven. Napoleon vervangen door de Bourbons, Bourbon voor Orleans bezwei<en. om weder voor den derden Napoleon te wijken, aldus wordt de reeks van hen, die zich beurtelings van het gezag in den
zelf
Staat,
omdat
Alzoo
in
krijgt,
en
het
ook
ze
tijdelijk
de
sterkeren
den Staat heerscht wie in
recht
de macht
feitelijk
dien sterkere, die recht en wet
van den sterkere, nu
niet
meester maken.
zijn,
in
stelt, viert
alleen
handen weldra
de facto, maar
Hiermee nu valt als van God verordende macht en het Volk als de door God onder die macht geplaatste maatschappij, vaneen scheidt. Beide immers gaan op in den éénen algenoegzamen Staat. Die Staat schuift zelf in de plaats van God 1 56). De Staat wordt de hoogste macht, en tegelijk de bron waaruit het recht vloeit. Er is niet meer een Overheidsmacht om der zonde wille, maar een Staat als het hoogste ideaal van menschelijke samenleving 157). Een Staat voor wiens apotheose een ieder de knie te buigen, bij theoretisch
vanzelf
de
bedenkelijken
zijn
grens
weg,
die
triomf.
de
Overheid
wiens gratie een ieder te leven, aan wiens woord zich een iegelijk te
onderwerpen
heeft.
En na
aldus de grens tusschen
Overheid en Volk, de grens tusschen de Overheid en wiens dienaresse als
Goddelijke
vernietigd
te
zij
is,
en zoo ook de grens tusschen het recht
ordinantie
hebben
Hem
en het recht
158), blijft er niets
als
magistraal gebod
dan de ééne alvoor-
ziende Staat over, waarin alle menschelijke energie haar ideale
ontplooiing zoekt.
En hierin nu M. H. schuilt '^een dubbel, zeer ernstig gevaar. Want al heeft men de grens tusschen de Macht die heerscht en het Volk dat te gehoorzamen heeft, ook nog zoo welspre-
kend weggeredeneerd, die tweeheid bestaat toch. Een tweeheid, waaruit met noodzakelijkheid een tweeërlei streven voortkomt. Eenerzijds het streven van den Staat, om zijn heerschappij over het volk steeds verder uit te breiden en anderzijds van het volk om zich zelf van dien Staat meester te maken. Zoo komt van den éénen kant het absolutisme weer om den ;
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's