E voto Dordraceno - pagina 189

ZONDAG

HOOFDSTUK

VIII.

177

VI.

met het onderscheid tusschen moraal en ethiek. Beide deze woorden toch Maar met dit verschil, dat moraal afgeleid is van het Latijnsche woord mores, en ethiek van het Grieksche woord ethos. beteekenen zedekunde.

Toch

is

het niet geheel toevallig,

dat

men beide malen om

het meer

geliefkoosde stelsel aan te duiden het Grieksche woord koos. Vergelijkt

men

toch de levensopvatting der Romeinsche met die der Grieksche wereld,

dan springt het

in

het oog, hoe in de

Romeinsche wereld,

concrete recht beheerscht wierd, de wel klaarder

maar

die door het

ook oppernog een Fransch of Engelsch schrijver veel klaarder en helderder, maar ook oppervlakkiger pleegt te zijn dan zijn Duitsche nabuur. En zoo nu was de Griek oudtijds wat de Duitscher nu is; meer de man van de afgetrokkene gedachte en van de wijsgeerige diepte. Gevolg hiervan nu was, dat de moraal onder den overwegenden invloed van den Romeinschen geest te vormelijk en uitwendig was genomen; en dat onze Duitsche V ermittelungstheologen, om uitdrukking te geven aan hun meerdere diepte van onderzoek, den naam van moraal voorgoed met dien van ethiek verwisselden; daarmee overgaande op de Grieksche en volstrekt niet op de Christelijke en Schriftuurlijke lijn. En geheel ditzelfde nu is ook met dit Deïstisch en Theïstisch gebeurd. De naam van Déisme was in Engeland opgekomen; al vond men de droeve zaak natuurlijk in alle landen van Europa, en in elk hart en huisgezin, dat er een „God voor het geval van nood" op nahield, maar voorts zijn God vergat en niet met Hem rekende. En het was in protest tegen deze ondiepe en oppervlakkige en uitwendige opvatting van het Wezen en het werken Gods, dat men onder Duitsche theologen toen van Theïsvlakkiger zin tot uitdrukking

tisch

niet

Godsbegrip begon op de Christelijke

te

kwam; ongeveer

maar

tot

zooals ook nu

spreken; ook hiermee

overgaande,

volstrekt

en Schriftuurlijke, maar op de Grieksche

Grieksche diepzinniger wijsbegeerte heid,

tegelijk

is

de volheid en de heerlijkheid van den levenden

men hiermee

lijn.

ingeruild voor Latijnsche plat-

God

der

nog niet door. Niemand late zich dus door het thans zoo gangbare en veelgeloofde, maar nietszeggende en hoogst gevaarlijke spreken van een Theïstisch Godsbegrip" is iets Godsbegrip verleiden. Reeds het spreken van een waar heel de Heilige Schrift tegen opkomt, en wat op Christelijk terrein nooit mag toegelaten. Een „begrip" heeft men alleen van wat men „beHeilige Schrift drong

volstrekt

,,

grijpt"; en begrijpen kan men alleen wat men doorzien heeft en als voorwerp van onderzoek heeft onderzocht. Bestond er dus een wetenschap die „God" tot voorwerp van onderzoek had, gelijk er wetenschappen zijn, die tot voorwerp van onderzoek den

E

Voto

I

12

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen