E voto Dordraceno : toelichting op den Heidelbergschen Catechismus - pagina 625

37 XXXVI. HOOFDSTUK

ZOND.

627

VII.

beantwoord. Ze geldt uiteraard niet den „verklarings-eed" maaralleen den

van

eed

en hierby nu moet als regel vaststaan, dat een belofte,

belofte;

die onder eede

bezworen

zoo van achteren

blijkt,

niet

we

men

leiding verkeerden, dat tig

is,

dat

mag

en niet behoeft gehouden

te

worden,

het afleggen van dien eed inzelfmis-

bij

ons onvrij maakte, of dat de zaak ongerech-

was. Altoos dus weer naar denzelfden regel, dat er voor een geldenden

eed drieërlei veieischt wordt: waarheid in het gemoed, bekwaamheid tot

den eed, en zaaksgerechligheid. Dit wordt nu natuurlijk niet gezegd,

want het spreekt

of laksheid aan te moedigen,

slapheid

zekere

om

vanzelf,

dat het breken van een onder eede gedane belofte nooit op eigen voordeel uitloopen of door zelfzuchtige bedoelingen kan gemotiveerd

mag

den eed geldt altoos en op elk punt de doelen, en niet uzelven, ja, dat ge

Gods

regel, dat ge

wat uzelven aangaat,

Maar

eede gedane belofte te breken, zeer

ztjn.

In

moet

be-

schade

liever

om

desniettemin moet er zeer zeker op den plicht

eere

zelfs een

lijdt.

onder

gewezen worden, omdat men

stelliglijk

anders gevaar loopt, den eed, die alleen Gods eere bevorderen mag, tegen

Gods eere

te

misbruiken. Stel

iemand had

v.

b.

in een

blik onder eede beloofd, dat hij zijn dochter uit zou

goddeloos en onzedelijk mensch;

slecht,

dan spreekt het toch vanzelf, dat zulk

een eed niet geldt, niet bindt, en dat zich

onnadenkend oogen-

huwen aan een

hij

door toch dien eed uit te voeren,

tweeden male voor God bezondigen zou, eerst door zoo roeke-

ten

loozen eed,

in

een ongerechtige zaak,

en ten tweede door nu, ter wille

van dien roekeloozen eed, deze ongerechtige zaak uit te voeren. Zoo hoort

men soms van iemand, nog weinig aan de ren

b.

modern

V.

tot inzicht

eed

hechtend, onder eede beloofd heeft, zijn kinde-

Maar nu bekeert hy zich, hy komt merkt, dat zyn kind modern te laten op-

opvoeden.

te laten

van de waarheid,

voeden, zonde voor God

aangaan van een gemengd huwelijk,

die bij het

religie

is.

hij

En nu

spreekt het toch vanzelf, dat zulk een

kan en mag binden, en zoo

niet

hij

er zich

aan

hield,

hem

dubbel

schuldig zou stellen.

Nog voor korte jaren kwam soortgelijke quaestie bij de Doleantie ter sprake. Van Synodale zijde beschuldigde men toen de mannen, die met de Hiërarchie braken,

gedane

belofte,

van beloftebreuk;

voor het kerkegoed

hun

dat ze

dan dat

alle rechtsbegrip

ten eenen male was

van eed en teloor

hadden een plechtige gelofte op bij

geschil

en,

weer

met de hoogere

waar

ze zich op

stelden, eischte

beloften breken zouden.

gekeerd

len

te

belofte

Wat nu bii

grond van

men juist om-

loonde

dit anders,

de Ethischen en Synoda-

gegaan? De kerkvoogden

te

Amsterdam

schrift onderteekend, dat ze het

besturen,

kerkgoed

nooit anders dan op rechterlijk ge-

wijsde zouden overgeven. Deze gelofte mochten ze natuurlijk niet breken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen