Dictaten dogmatiek. Locus de Providentia, Peccato, Foedere, Christo - pagina 107

:

§

Providentia relata ad creationem rationalem.

kan ook de causa prima het een of ander secunda

kan

locomotief

een

:

doen

van

dirigens

Ambt

of

om

van

(dat

Christus).

garen op

fluit

het trappen van den

erbij

;

de kieswet kan

komen

;

de causa

inwerken door de aparte formatie van het

kan alleen

kant natuurlijk niets kan zonder die causa dirigens van

zijn

het

In

;

winden

te

de tusschenschakel van de kiezers moet Christus

echter,

voortbrengen zonder de causa

zonder

fluiten

niet

voet heeft het bij-machinetje noodig niets

niet

1Ó7

Omgekeerd

Cessante causa prima cessat causa secunda.

werkt.

niet

De

4.

;

kunnen we ons dus zeer goed voorstellen een

algemeen

doorwerkende oorzaak en een die slechts met een tusschenschakel werkt.

direct

Genoemde voorbeelden echter zijn wel analoga, maar putten de zaak niet uit, want we krijgen in God immers een causa prima, die tevens absoluta is. Nu heeft men niettemin steeds erkend (we laten de engelen er verder buiten), dat

de menschen een causa secunda

in

van die causa secunda staat de Schrift over

Philosophie.

van de reeks

van

Fatalisme

het

menschel.

van

waarvan we

Wie de causa secunda

noemen.

door de erkentenis

de Geref. Belijdenis lijnrecht tegen-

Mohammedanisme

persoonlijkheid,

begrippen,

zedelijke

in

Juist

en het Determinisme van de

erkentenis van de causa secunda

de

in

Juist

het

gegeven.

is

de

zedelijke

de erkentenis

ligt

vrijheid en de

gansche

alleen de zedel. verantwoordelijkheid

loochent, vernietigt daarmee het zelfstandig

mensch en zoo heel het ethische en reliDaarom hebben onze Vaderen gezegd, dat de causa secunda een van de twee groote scharnieren is, waarom de geheele Theologie zich beweegt. bestaan, de persoonlijkheid van den

gieuse leven.

Waar we bij den mensch van een causa secunda spreken, is het noodig, dat we het verband tusschen de causa prima en secunda juist nemen. Dat we spreken achter

causa

van

zit,

secunda,

daarin

ligt

omdat deze de causa causans

vanzelf, is.

dat

er

causa

een

prima

Dus

10.

de causa secunda dankt haar ontstaan aan de causa prima

2.

de causa secunda kan haar voortbestaan geen oogenblik bezitten zonder

de causa prima.

Wat we zagen

de

in

vorige

paragraaf,

dat

n.1.

de sustentatio

niet is het

maar het dragen Gods van oogenblik tot oogenblik met almogende en alomtegenwoordige kracht, moet hier overgebracht worden op de causa secunda. De causa sec. toch dankt van oogenblik

geven

tot

van

depot

een

oogenblik

haar

van

kracht,

werking en

aanzijn

aan de Sustentatio en Influxus Dei.

Alle Pelagiaansche en Arminiaansche, de Religie vernietigende Theologie hieruit voort, dat

richtingen,

die

men deze waarheid

eindigen

met

de

heeft voorbij gezien.

Het

zijn al te

komt gader

Religie te vernietigen, wijl volgens haar de

causa sec. een zelfstandige causa wordt, die zich emancipeerde van de causa prima,

waardoor

zij

dus

de rechtmatige gemeenschap tusschen den Christen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen