Ad Valvas 2006-2007 - pagina 201

AP VALVAS 30 NOVEMBER 2006

*•? "^ T E I M S C H A P

PAGINA 7

> Weetjes

Bijlmerramp Acht jaar na de Bijlmerramp heeft een klein deel van de hulpverleners die betrokken waren bij het vliegtuigongeluk nog steeds posttraumatische stressklachten, zoals herbelevingen. Volgens Anke Witteveen, die vrijdag 8 december hierop promoveert, kampt zo'n twee è drie procent van de politieagenten, brandweerlieden en ambulancepersoneel met psychische gezondheidsklachten. Witteveen vergelijkt ruim duizend bij de ramp betrokken professionals met collega's die er niet bij waren. Het overgrote deel van de betrokkenen heeft schijnbaar geen problemen opgelopen en blijkt uitermate veerkrachtig te zijn. Toch is het verstandig in de toekomst meer passende en langdurige hulp te bieden aan mensen die betrokken zijn bij calamiteiten om latere psychische problemen te voorkomen. (DdH)

Bijsturen

Remus Thei Dame Geboren: Amsterdam, 1974 Studie: Biochemie UvA, Universiteit van Calabrië Promotie: 2003 Universiteit Leiden Onderwerp: Compactiieid van DNA Functie: Postdoc onderzoeker bij afdeling complexe systemen Voor jonge talentvolle wetenschappers bestaat de Veni-subsidie: 200.000 euro voor dne jaar onderzoek. Deze NWO-beurzen worden toegekend aan mensen die met langer dan dne jaar geleden promoveerden en een veelbelovend onderzoeksvoorstel indienden. Dit IS het vijfde deel in een serie portretten van onderzoekers aan de VU die recentelijk een Veni-beurs kregen. TEKST: DIRK DE HOOG FOTO: CHRISTIAAN KROUWELS

Opvouwen van DNA

"De omvang van het DNA in een cel is relatief groot. Om te zorgen dat het DNA toch goed in zo'n cel past, zit het heel strak opgevouwen. Bepaalde eiwitten zorgen ervoor dat het DNA in die compacte vorm komt te zitten, en tevens zijn functie kan blijven vervullen. Andere eiwitten moeten namelijk wel over het hele DNA heen kunnen rollen om de genetische code af te lezen. Ik onderzoek dat proces binnen een bacterie met behulp van atoomkrachtmicroscopen en optische pincetten."

tijdje in Italië gestudeerd en ben in Leiden gepromoveerd. Het klinkt een beetje gek, maar omdat het een nieuw wetenschapsterrein is, was ik eigenlijk al vroeg een expert op mijn onderzoeksgebied. Ik ben er ook al vanaf 1998 mee bezig. In zo'n klein wereldje kennen ze je dan snel. In mijn geval was het een voordeel dat ik voortbouwde op dingen die ik al gedaan had en tegelijk met nieuwe ideeën kwam. Bovendien verliep het gesprek met de selectiecommissie erg prettig. Dat speelt vast ook een rol."

Wat maakt jouw onderzoek vernieuwend? "Onze onderzoeksgroep doet veel aan het ontwikkelen van onderzoekstechnieken. Daar hebben we ook onlangs een publicatie in Nature mee gehaald. Het is een nieuw soort onderzoek dat zo'n tien jaar geleden begonnen is. Andere groepen zijn er ook wel mee bezig, maar wij hebben nu eiwitten van een soort lampje voorzien. Dan kunnen we met lasers kijken waar bijvoorbeeld wegblokkades op het DNA ontstaan, waar bepaalde eiwitten niet langs kunnen. Meestal werken onderzoeksgroepen met één stukje DNA. Onze groep kan het met twee stukjes tegelijk. Dan kun je zien hoe interacties verlopen. Als je weet hoe dit soort mechanismen verloopt, kun je op lange termijn beter begrijpen hoe bepaalde DNA-defecten ontstaan en kun je sommige bacteriële infecties tegengaan met nieuwe medicijnen."

Wat trekt je in de wetenschap? "De wetenschap is een soort curiositeitsbevrediging. Je wilt onbekende dingen onderzoeken en antwoorden vinden op allerlei vragen. Tot nu toe heb ik dat in grote vrijheid kunnen doen. Toen ik ging studeren, wilde ik eigenlijk fotograaf worden. Daarom heb ik voor scheikunde gekozen met de gedachte dat ik dan allerlei nieuwe technieken in de fotografie zou kunnen ontwikkelen. Want creativiteit kun je toch niet leren op de kunstacademie. Dat zit in je of niet. Ik kom uit een kunstenaarsfamilie en nu ik in de wetenschap werk, zien veel mensen me als het zwarte schaap. Maar zo zie ik het niet. In de wetenschap heb je ook veel creativiteit nodig. Ik fotografeer nog wel, maar dat staat op het tweede plan."

Waarom aan de VU? "Ik ben tijdens mijn studie al met dit onderwerp begonnen en kwam steeds meer publicaties tegen over nieuwe ontwikkelingen en technieken. Ik dacht dat ik naar het buitenland moest om me daarin te bekwamen, maar toen kwam in 2000 Gijs Wuite uit de VS over naar de VU. Hij was bezig met dingen waarin ik was geïnteresseerd en had de nieuwste kennis in huis. Dus ik wilde graag bij hem gaan werken. Bovendien heeft de VU een fantastisch laserlab, waar ik veel aan heb. Ik kreeg de kans hier een jaar te werken, een eigen onderzoeksvoorstel te schrijven en een Veni-subsidie aan te vragen." Waarom kreeg uitgerekend jij die beurs? "Ik had me al met dit onderwerp beziggehouden, een

Wat was je gaan doen zonder deze beurs? "Het klinkt misschien arrogant, maar ik heb altijd gedacht dat ik een subsidie zou krijgen. Er was wel een back-up plan. Ik had nog een andere aanvraag ingediend, maar die is afgewezen. Dus deze Veni-beurs is wel een beetje mijn redding. Hier bij de exacte faculteit zijn niet zo veel mogelijkheden voor een reguliere baan, dus ik moet wel van de ene subsidie naar de andere lopen. Dat is soms frustrerend, want ik ben bezig met iets op te bouwen. Als er geen geld meer komt, is het ineens afgelopen. Ik zou ook m het buitenland aan de slag kunnen, maar de VS bijvoorbeeld trekt me niet echt. Bovendien denk ik dan veel van mijn vrijheid te verliezen. Tot nu toe heb ik altijd mijn eigen projecten kunnen doen. Dan moet ik solliciteren op een baan."

Ouders met ADHD hebben mogelijk een negatieve invloed op hun ADHD-kinderen. Dat staat in de scriptie van psychologiestudent Cindy Wiebrands, die op 24 november is afgestudeerd. Zij concludeerde dat ADHD-ouders minder streng opvoeden. Wiebrands ontdekte ook dat ADHD-kinderen met ADHD-broers of -zussen geen ernstigere cognitieve of neuropsychologische gebreken vertonen dan kinderen die als enige in het gezin ADHD hebben. Zij hoopt dat hulpverleners extra gaan letten op meerdere ADHD-gevallen binnen één gezin, vooral als een van de ouders ADHD heeft. Ernstigere stoornissen zijn niet alleen genetisch bepaald, hulpverlening kan wel degelijk hulp bieden. Bijvoorbeeld in het adviseren en bijsturen van de opvoeding door de ouders. Wiebrands onderzocht 180 kinderen met ADHD en 66 controlekinderen van 5 tot 19 jaar. (PB)

Bedreigingen Bedreigingen aan het adres van bestuurders zijn van alle tijden. Dat blijkt uit het boek Een keten van macht, Amsterdam en zijn burgemeesters vanaf 1850, waaraan VUhistoricus Harm Kaal heeft meegewerkt. "Hop, hop, hop, hang den burgemeester maar op", scandeerden de Amsterdammers toen burgemeester Comelis den Tex in 1876 de kermis verbood. Een van zijn opvolgers, Wilhelmus van Leeuwen, werd in 1908 met de dood bedreigd nadat hij drie socialistische ambtenaren had ontslagen. 'U verdient niet meer dan den dood door den kogel', schrijft iemand. Het boek gaat over de ambivalente verhouding van de Amsterdammers met hun burgemeester. Het begint bij Gerlach van Reenen en loopt tot Job Cohen. (WV)

Steun

Kankerpatiënten reageren het best op psychologische steun m de vorm van een gesprek. Tijdens het jaarlijkse congres van de International Psycho-Oncology Society in Venetië presenteerde psycho-oncoloog Mecheline van der Lmden van het VU Medisch Centrum haar eigen onderzoek. Het ging over de manier waarop je kankerpatiënten de beste psychologische hulp kunt bieden. Doe je dat m een persoonlijk gesprek, dan reageert bijna de helft van de patiënten positief Slechts acht procent reageert posiuef als alleen een vragenhjst gebruikt wordt. 'Een derde van de kankerpatiënten wordt depressief, een derde ontwikkelt een aanpassingsstoomis en een derde van de partners raakt ontregeld', aldus Van der Linden in Tracer. "Sinds 2000 biedt de afdeling oncologie van het VUmc psychologische begeleiding aan patiënten en hun familieleden." (FB)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen