De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 46

VOORTGEZETTE

VOORTGEZETTE

SAMENWERKING

SAMENWERKING

In dezelfde week waarin Kuyper afscheid nam van de

NZAV,

meldde

hij dit ook aan DuToit. Deze antwoordde: Met Kruger ben ik overeengekomen, te breken met de Ned. Z. A.Ver. nu onze mannen er uit zijn; en dus den jongeling Jonkman beleefd te ontvangen, maar niet meer." 3

Beide beloften is Du Toit niet nagekomen. Pretoria brak niet met de NZAV

en Jonkman werd alleszins vriendelijk verwelkomd. Die arri-

veerde er overigens pas een half jaar later, op de eerste mei 1883. Hij had zich kennelijk voorgenomen, zelfs de schijn van partijzucht te vermijden. Zijn Mededeelingen over Zuid-Afrika bevatten geen onvertogen woord. Tussen de regels door is te lezen, dat hij duidelijk ingepalmd werd door DuToit. De aanbevelingen waarmee hij zijn Mededeelingen beëindigde, waren ontleend aan Du Toits werkterrein en verlanglijst: steun aan de studie van Zuid-Afrikanen in Nederland, bevordering van de publicatie van Nederlandstalige schoolboeken voor het Transvaalse onderwijs, het uitgeven van een tijdschrift 'waardoor men van weerskanten voortdurend op de hoogte blijft'. 114 Een brief van Du Toit aan Kuyper bevestigt dat beeld. 115 Direct bij zijn aankomst had Jonkman aan hem verklaard te zijn gekomen om informatie ten behoeve van de

NZAV

te verwerven, niet om moderne

beginselen te propageren. En daaraan heeft hij zich gehouden, aldus Du Toit, die haast verontschuldigend vervolgde met de verklaring dat hij van zijn kant hem welwillend behandeld had. Ik ijver nooit voor of tegen personen of partijschappen, maar tegen of voor beginselen, voegde hij nog toe; en in de Hollandse partijschappen heb ik tegenover Jonkman geen partij gekozen. De welwillende ontvangst die Jonkman te Pretoria ten deel viel lijkt, behalve aan zijn eigen bescheiden opstelling, vooral te danken aan Kruger, door Du Toit snel gevolgd. Kruger wilde de Transvaal ontwikkelen en tegelijkertijd de zelfstandigheid en identiteit ervan versterken. Daarom wenste hij Hollandse investeringen, ambtenaren en onderwijzers. Ten behoeve van die 'Hollanderpolitiek' wilde hij geen partij in de Nederlandse partijschappen worden. Zich bewust van de kritische aandacht van Kuyper cum suis voor de Transvaalse ontvangst

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen