De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 333

VERKENNINGEN

Een aanzienlijke hulp bij de verwerking van de vraagtekens bij de 'raadselachtige' OB vormde, dat zij in het naoorlogse Zuid-Afrika intussen geen factor van betekenis meer was. 150 In arrenmoede had de leiding ervan zich tot de Afrikaner Party van N.C. Havinga gericht, die naast Hertzog-getrouwe volgelingen ook allerlei anti-Malangezinde elementen aantrok. De AP, die een stembusafspraak had met de H N P, verwierf in 1948 - tegenover geen enkele in 1943 - negen Volksraadszetels. Maar niemand denkt dat deze winst aan de OB te danken was. 151 De teloorgang van de OB werd bevestigd door het feit, dat Commandant-Generaal Van Rensburg kort daarna door zijn eigen kader afgedankt werd; een eerste stap naar de opheffing van de organisatie in 1954. Deze vaststelling heeft overigens nog een klein vervolg. De ZuidAfrikaanse historicus F. A. van Jaarsveld, die van 1947 tot 1950 in Groningen onder Van Winter studeerde, heeft indertijd gesteld dat het nationaal-socialistische geschiedbeeld van Zuid-Afrika (geconcentreerd op de Grote Trek, Paul Kruger en de Tweede Vrijheidsoorlog) de grondslag vormde van het anti-Afrikaner sentiment van na 1948. Zeker in Nederland. Het verhaal van de fascistoïde OB versterkte natuurlijk dat negatieve beeld van de Afrikaners. 152 Van Jaarsvelds stelling is overigens door Schöffer in zijn dissertatie over Het nationaal-socialistische beeld van de geschiedenis der Nederlanden weersproken: 'Het rassenvraagstuk in Zuid-Afrika was in de oorlog nog zo weinig bekend in Europa, dat zelfs de nazi's dit niet hebben opgemerkt, ondanks het feit, dat het dit ter schraging van eigen ideologie mateloos zou hebben geïnteresseerd'. 153 Hij had gelijk: in het politieke debat in Zuid-Afrika vóór 1945, ook in dat over de OB, had het rassenvraagstuk geen grote rol. Zelfs niet in de verkiezingscampagne van de Nasionale Party in 1948. 154 Aan de andere kant moet men met Hermann Giliomee aan Van Jaarsveld toegeven, dat de nazi-beeldvorming op termijn niet onbelangrijk was. 155 In de anti-apartheidspropaganda van na 1 9 6 0 kreeg de beeldvorming van de OB als een nazi-organisatie immers wel degelijk een rol.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen