De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 2]) - pagina 34

TWEE

MISSIES

Evenals overal in de westerse wereld, vreesde blank Zuid-Afrika traditioneel het rode gevaar, al was de Communistische Partij dan sinds 1950 verboden. 92 De aandacht voor het c o m m u n i s m e was versterkt door de ontwikkelingen sinds 1960 in Belgisch Congo en andere delen van Afrika en niet minder door het oplaaiend verzet in Zuid-Afrika zelf. Er bestond sinds 1946 een 'Anti-Kommunistiese Aksiekomitee' (Antikom) van de Afrikaanstalige kerken, dat echter weinig voorstelde. De ontdekking door de veiligheidsdienst van een sabotagegroep te Rivonia (1963) leidde tot een opleving. De voorzitter van Antikom, een Pretoriase zakenman Schalk J. Botha, haalde zijn medebestuursleden over om samen met tal van andere culturele, sociale, economische en onderwijs organisaties een nationaal 'Volkskongres oor kommunisme' te beleggen. Het comité dat op zich nam dat congres te organiseren, bestond voornamelijk uit erkende aartsconservatieven - tot ongenoegen zelfs van de Afrikaanstalige pers. Het is niet onwaarschijnlijk, dat de Afrikaner Broederbond bewerkte dat vervolgens een raad van beschermheren samengesteld werd uit 'die werkelike leiers van die volk' (enkele moderatoren van de NG Kerk, universitaire rektoren, generaals) en de zaak overnam. Het driedaagse congres dat vervolgens werd belegd, werd bijgewoond door bijna 2500 afgevaardigden uit tal van groepen en organisaties. Tijdens het Volkskongres werd besloten tot de oprichting van een 'Nasionale Raad teen kommunisme', dat op 22 juni 1964 voor het eerst bijeenkwam. 93 De Raad, aldus een die dag bekend gemaakte persverklaring, 'sien dit as sy taak om, almal wat kragtens innerlike oortuiging ongeag taal of politieke verskille, bereid is om die Kommunisme te beveg, te mobiliseer'. 94 Als noodzaak daartoe verwees hij naar het Rivonia Proces, waarbij volgens de verklaring van de Raad immers communisten en hun meelopers terecht stonden. De Raad verenigde vooral dominees, academici, enkele politici en oud-militairen; voorman werd de Kaapse NGK-voorman dr. J.D. Vorster en de vakbondsman Gert Beetge, die zich in de jaren '60 herhaaldelijk in verkrampt-conservatieve zin liet horen, werd secretaris. Alvorens de uitnodiging te beantwoorden, raadpleegde Kuijpers ds. J.J. Buskes. Deze meende te weten dat het congres uitging van de Broederbond, wat een goede grond zou zijn om te weigeren. Maar, zei

479

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen