Een buitengewone plek voor bijzondere kinderen - pagina 193

centrum voor pedagogisch-didactische onderzoekingen

192

den visueel waargenomen. Bij hardop lezen worden die woorden hoorbaar uitgesproken. Er moet dus tijdens het lezen een omzetting plaats vinden van een visueel naar een auditief woordbeeld; visueel-auditieve integratie heet dat. Zijn dyslectici daar net zo vaardig in als normaal lezende kinderen? Nee dus. Maar nu even oppassen. Het visuele woordbeeld is niet alleen visueel, het is ook spatieel: de letters zijn ruimtelijk geordend van links naar rechts. Het uitgesproken woord is evenmin alleen auditief van aard maar ook temporeel: de letterklanken zijn geordend in de tijd. Tijdens het lezen moet dus niet alleen een visueel-auditieve omzetting plaatsvinden maar ook een spatieel-temporele. Kunnen dyslectici dat wel goed? Ook dat valt tegen. Dus ..., nee even wachten. Misschien hebben dyslectici sowieso al moeite met het op een rijtje zetten van dingen in de tijd, anders gezegd, misschien hebben ze moeite met de waarneming van temporele orde. Conclusie: ja daar hebben ze moeite mee, maar alleen als het gaat om temporeel geordend verbaal materiaal, zoals letters en woorden. 3 Deze wetenschap kwam naar boven uit stapels protocollen en lijsten met de prestaties van kinderen op de vele taakjes die ze kregen voorgelegd. De gegevens onderwierpen we aan vele statistische analyses, op z’n best met behulp van een mechanisch rekenmolentje en nadat alles op papier gezet was met pen of potlood. Wat hebben de mensen van het Centrum er veel van geleerd: je zal toch de deel-varianties bij elkaar optellen en een groter getal krijgen dan de totale variantie, dat kan helemaal niet. Zeiden de statistiekboeken niet dat de zogenaamde onafhankelijke variabelen additief, dat wil zeggen onderling onafhankelijk moeten zijn? Kom er maar eens om met variabelen als leeftijd, geslacht en dyslectisch versus niet-dyslectisch (zogenaamde organistische variabelen). Van het onderzoek leerden wij ook in wijsgerige zin. Dat zat zo: praten over temporele orde is praten over de tijd. De tijd, misschien wel het meest fundamentele fenomeen dat bestaat, is te vinden in alle zijnswijzen. Pas dus op en beweer niet dat een dyslectisch kind een stoornis heeft in de verwerking van de tijd. Dat moet veel te breed en te dramatisch zijn. Immers, een dyslectisch kind dat bijvoorbeeld loopt weet best dat het ene been na het andere verzet wordt; ook dit is temporele orde. Wat moet zulk onderzoek raar geweest zijn in het Paedologisch Instituut. Waren die onderzoekers niet vreemde eenden in de bijt en was dat Centrum met de weidse naam niet iets geks, eigenlijk een Fremd-

Een buitengewone plek; Perfect Service; pag 192 2e proef

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen