Het mystiek-religieuze element in de Grieksche philologie - pagina 7

8

E d o c h ware

er niet meer, M . H . , ik z o u gezwegen

hebben;

immers n o g niet zoo lang geleden is aan deze zelfde Hoogeschool door een Hoogleeraar in de Literarische Faculteit in zijn rede over Overlevering en Kritiek de verhouding van beide afgebakend en uiteengezet, ) en over de kritiek als zoodanig nu 6

nogmaals te spreken, z o u op zijn zachtst gezegd, o v e r b o d i g zijn. Neen, er zijn meerdere,

er zijn gewichtiger

bezwaren dan

de genoemde: d e k r i t i s c h e s c h o o l i s — het w o r d t door de historie bewezen — t e v e n s

r a t i o n a l i s t i s c h ; dat is het ge-

brek waarmede

is en waaraan

ze geboren

ze te gronde z a l

gaan, bijna zeide i k : gegaan is. A l wat ze met haar rede niet ziet, niet vat, niet doorgrondt, dat loochent ze, dat negeert ze, of ze verwringt het zoo, dat het past voor het verstand, dat ze het

vat. V a t ?

W a t z e g i k ? Misvat. W a t de rationalistische

kritiek deed met den vorm der overlevering — veranderen w a t met hare regels in strijd was —, dat deed het kritisch

rationa-

lisme met den inhoud der traditie; wat het met het verstand niet begreep,

dat negeerde het; en wat het niet negeeren kon, dat

perste het i n het keurslijt van zijn bekrompen

eenzijdigheid. ) 7

M e n versta mij w e l : ik z e g niet, dat iedere criticus rationalist is of w a s , m a a r

d a t h e t beginsel

der kritische school

r a t i o n a l i s t i s c h is of tot r a t i o n a l i s m e

voert.

N u heeft deze kritisch-rationalistische richting op philologisch gebied zonder twijfel zeer

veel goeds tot stand gebracht: ze

heeft paal en perk gesteld aan de phantasieèn van die geleerden, die zonder kritische schifting alle mogelijke berichten van alle mogelijke schrijvers uit alle mogelijke tijden v o o r goede munt aannamen, en dan n o g liefst naar hun eigen bedoeling verbonden en interpreteerden; ze heeft,

waar ze niet door haar streven

naar hyperkritiek w e r d meegesleept,

het hare bijgedragen tot

eene nauwkeurige vaststelling der o v e r l e v e r i n g ; ze heeft,

waar

het alleen om feiten g i n g en geen diepere motieven in het spel kwamen, veelal nuchter en klaar de zaken uiteengezet. M a a r z e heeft desniettemin — en ziedaar haar feil —, waar het niet meer g i n g over de feiten, waar meê kwamen spreken de inwendige roerselen

van den G r i e k s c h e n geest — het is tot de G r i e k e n ,

dat ik me nu bepaal —, de sympathie gemist, die er noodig is om deze roerselen

te verstaan, daardoor een belangrijke, z o o

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen