Vier-en-twintigste Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerde Grondslag - pagina 43

XLIV

maar als geestverwant. M e t groote belangstelling heeft hij het keurig referaat gehoord, doch hij zou gaarne van den inleider w i l l e n weten, wat deze verstaat onder het doel der wetenschap. Heeft zij, naar sprekers meening, iets anders te doen dan het onderzoeken en constateeren dei' feiten i n het maatschappelijk leven ? Prof. Hiesterveld wenscht de vraag t e s t e l l e n , of de Christelijke wetenschap, met het oog op de maatschappelijke toestanden, eene taak heeft op sociologisch gebied, en hoe die taak dient omschreven. W e l is hem den arbeid der sociologie duidelijk, maar de theologie, de rechtsgeleerdheid, de letterkunde enz., hebben die op dit gebied niet mede een roeping? Prof. Rutgers heeft t a l van vragen, want het veld waarop de inleider ons omvoerde, is onmetelijk groot. T o c h zal hij zich tot een enkele vraag bepalen, en wenscht dan gedefinieerd te zien, wat m e n onder o n t w i k k e l i n g heeft te verstaan. Is dat u i t b r e i d i n g van werkzaamheid e n van l e v e n s f u n c t i e , of begrijpt men daaronder het langzamerhand te voorschijn komen van w a t i n kiem, achter allerlei windselen verborgen, reeds bestond ? Voorts wenscht spreker op te merken,, dat m e n bij de sociologie niet kan te werk gaan als bij staatkundige s t u d i ë n , doch dat we ef mee* te rekenen hebben, dat de bouwstoften, waaruit de maatschappij is saamgesteld, menschen zijn, die maar niet als levenlooze voorwerpen te schikken en te plaatsen zijn, doch met wier w i l , neiging, opvatting moet worden rekening gehouden. E n evenzeer dient men er r e k e n i n g mee te houden, dat de ontwikkel i n g der maatschappij geen normale is. De verhoudingen zijn door de zonde ontwricht, scheef getrokken ; menigmaal is er niet van vooruitgang) maar van teruggang sprake. Ook hieromtrent zou hij gaarne van den inleider nog wat nadere toelichting ontvangen. De heer Jongejan w i l , als oud-onderwijzer, een enkel woord zeggen over het lager onderwijs, w a a r i n hij geen vooruitgang kan bespeurenVoorheen w a r e n de kinderen op de hoogte b.v. van de T i e n Geboden; thans munten ze uit i n merkwaardige wetskennis. Ze weten, dat de meester niet slaan m a g op school, dat de veldwachter h u n niets maken k a n . K a n hier sprake zijn van o n t w i k k e l i n g , 't is dan toch een averechtsche. A l s voorbeeld haalt spreker zeker s K a r e l t j e " aan, die uitnemend w e l wist dat de veldwachter hem niet slaan mocht. Toen de knaap het eenmaal erg bont maakte en van den ordebewaarder een klap opliep, beantwoordde hij deze kastijding met de opmerking, dat hij proces verbaal zou opmaken tegen den m a n der wet. Voorts hoopte hij, dat Prof. B a v i n c k ook eens een referaat zou houden over paedagogiek. N i e m a n d meer het woord verlangende, ontving Prof. Bavinck gelegenheid om te repliceeren. Spreker herinnert, dat hij i n zijn referaat slechts enkele denkbeelden heeft w i l l e n neerleggen, om daarop de aandacht te vestigen. Met P r o f Geesink is hij het eens, dat de wetenschap de verschijnselen heeft te onderzoeken en de feiten vast te stellen i doch zij kan dwalen, verkeerd construeeren, een verkeerd verband leggen • V o o r a l op maatschappelijk gebied k a n dit voorkomen, waar de verschijn" L

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen