Jaarboek 1986-1987 - pagina 56

voorschreef. Hij was immers de deskundige, de dokter, die niet tegengesproken kon worden. Wel was de geneeskunde in die tijd meer mystiek georiënteerd. Vele therapieën waren irrationeel, berustten op onbewezen veronderstellingen en waren vaak meer schadelijk dan nuttig. Men denke aan het veelvuldig aderlaten, het purgeren, het snijden van de kei, etc". In de huidige tijd worden deze zaken, althans in de reguliere geneeskunde, totaal anders benaderd. Het nut van een therapie, of deze nu farmacologisch, chirurgisch of fysiotherapeutisch is, moet bewezen worden. Onderzoek is daarvoor noodzakelijk. Dit moet objectief zijn en onomstotelijke bewijzen leveren. De statistiek deed daarmee zijn intrede in de geneeskunde. Niet alleen therapeutische maar ook diagnostische procedures moeten plaats vinden met methodieken waarmee met de grootst mogelijke zekerheid het doel wordt bereikt, ook al zijn deze methodieken zeer ingrijpend. Want een rationele therapie kan alleen dan plaats vinden als de diagnose met zekerheid vaststaat. Zo heeft de moderne geneeskunde zijn mystieke oriëntatie verruild voor de rationele. Dat rationele is evenwel ook maar betrekkelijk, getuige de kritiek die onder andere door Illich is geuit, en in andere vorm ook door J. van der Meer^ Het vertrouwen in deze geneeskunde is verminderd ondanks het feit dat zij veel rationeler is dan voorheen. Men vraagt zich af of de huidige geneeskunde wel werkelijk aan zijn doel beantwoordt. Om op deze vraag in te gaan, moeten wij het eens zijn over dat doel van de geneeskunde. In een essay over het geneeskundig handelen komt Kuitert tot de volgende omschrijving: '... Mensen te helpen ontkomen aan het kwaad van ziekte, lichamelijke gebreken en dood'*. Cassell spreekt in een zeer lezenswaardig artikel in dit verband over de dubbele verplichting van de medische professie: verlichting van lijden en genezing van ziekte^. De geneeskunde dient zich dus bezig te houden met genezen, verlichten en voorkómen. In dit licht bezien zal de geneeskunde zonder mystiek er voor dienen te waken, dat deze doelen worden gehandhaafd. Er zijn een tweetal oude uitspraken: 'Salus aegroti suprema lex', het heil van de zieke is het hoogste gebod, en 'Primum nil nocere', voorop sta op geen enkele wijze schade te berokkenen. Aan beide uitspraken wordt in de moderne geneeskunde niet altijd voldaan, soms terecht, vaak ten onrechte. De eerste uitspraak, het heil van de zieke is het hoogste gebod, is benauwend in tijden waarin prioriteiten moeten worden gesteld. Dit is soms noodzakelijk door problemen van financiële aard, maar kan ook nodig zijn door gebrek aan apparatuur of aan werkers in de geneeskunde'. De tweede uitspraak, voorop sta op geeti enkele wijze schade te berokkenen, wordt soms overtreden om een erger kwaad te voorkomen. Zo kan bijvoorbeeld chemotherapie de mens ernstig schaden, maar daarna herstel van een kankergezwel bewerkstelligen of althans het natuurlijke verloop vertragen. Zo is de geneeskunde altijd vol problemen, die dringend om een oplossing vragen. De zieke mens - de patiënt is ook in een vertechniseerde geneeskunde een mens staat daarin centraal. Hij is zwak en meestal ondeskundig en zal alleen al daarom moeilijk zichzelf tegen de gevaren van de geneeskunde kunnen beschermen. Op al54

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen