Jaarboek 1989-1990 - pagina 50
S u p e r g e le id in g v o o r 1986
Wat is eigenlijk weerstand? En ik bedoel dan: elektrische weerstand. Dat is een van de problemen die men aan het begin van deze eeuw niet begreep en waar men tot op vandaag mee worstelt. Waarom geleidt hout helemaal geen stroom, terwijl ko per en andere metalen zeer goede geleiders zijn? In figuur 1 zien we een schemati sche voorstelling van een metaal. Het bestaat uit een rooster van positief geladen ionen en elektronen, die negatief geladen zijn en zeer snel door het metaal vliegen. Er kunnen gemakkelijk botsingen optreden tussen de elektronen en het metaalrooster, waarbij warmte vrijkomt. Dat is een bekend fenomeen, dat u bijvoorbeeld kunt zien wanneer u een zaklantaarn gebruikt: in het draadje van de lamp treden zo veel van zulke botsingen op, dat het gloeiend heet wordt.
f i g u u r 2. E le k tr is c h e w e e r s ta n d a ls f u n c t i e van d e te m p e r a tu u r ; v e r s c h ille n d e o p v a ttin g e n a a n h e t b e g in va n d e z e eeu w .
Als we nauwkeuriger naar een metaal kijken, zien we dat de ionen niet helemaal regelmatig gerangschikt zijn, omdat ze sterk trillen bij hogere temperaturen. Als we nu een truc zouden kunnen verzinnen om de ionen rustig op hun plaats te hou den, dan is er misschien een kleine kans dat de elektronen een weg vinden om zon der weerstand door het preparaat te stromen. Een manier waarover aan het begin van deze eeuw verschillende onderzoekers hun gedachten lieten gaan was het afkoelen van het metaal: de atomen trillen dan min der. Dewar, de uitvinder van de thermosfles, meende dat de weerstand uiteindelijk nul zou worden als de atomen helemaal stil zouden komen te staan. Lord Kelvin dacht echter dat bij afkoeling de elektronen zouden gaan kleven op de atomen. Ze kunnen dan helemaal niet meer bewegen en er is dan ook geen geleiding. De 48
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1989
Jaarboeken | 161 Pagina's