1947 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 100

IN DE DREIGING VAN HET POSITIVISME door Prof. Dr H. R. W O L T J E R .

Als ik in het volgende een bescheiden poging doe een paar opmerkingen over positivisme en neopositivisme te maken, is dat allerminst met de illusie, dat het mogelijk zou zijn, in enkele bladzijden een weerlegging of afdoende bestrijding te geven van gedachtenstelsels, die in uitgebreide litteratuur tientallen jaren lang door denkers van de eerste rang uiteengezet en verdedigd zijn en die onder de grootste natuurkundigen verknochte aanhangers hebben gevonden. Maar waar de koningen bouwen, hebben de vrachtrijders werk en het lijkt mij de taak van iedere natuurkundige, die iets beseft van en voelt voor de wijsgerige achtergrond van zijn vak en vooral van hem, die als Christen in zijn wetenschap wil leven, over deze dingen na te denken, ze telkens opnieuw, zo goed mogelijk door te denken. Het is niet alleen zijn taak, hij komt er vanzelf toe. Dat resulteert dan in een persoonlijke instelling en juist de instelling van hem, die in zijn vakstudie de moeilijkheden aan den lijve gevoeld heeft, is waardevol, om op eigen wijze en in eigen kring een kleine bijdrage te leveren tot beter inzicht, een aansporing tot vernieuwd nadenken. Hoe iemands reactie op woorden, uitingen, theorieën zal zijn, wordt niet alleen bepaald door hun intrinsieke waarde, maar ook door de wijze waarop en de omstandigheden, waaronder ze voorgebracht worden en niet het allerminst door aard en omstandigheden van hoorder of lezer. De ene maal kan men onbewogen en ongetroffen heenglijden over beweringen, die een andere keer diepe indruk maken en tot enthousiast aanvaarden of hardnekkig innerlijk verzet aanleiding kunnen geven. Het is al een kleine dertig jaar geleden, dat ik kennis maakte met Einstein's populaire uiteenzetting van zijn relativiteitstheorie in zijn, in 1917 bij Vieweg verschenen, geschriftje : Über die specielle und die allgemeine Relativitatstheorie" en de beweringen van positivisten en neo-positivisten waren mij geenszins onbekend, maar nog steeds staat levendig voor me een bepaalde passage uit dat geschriftje. Einstein voert daarin een denkbeeldig gesprek met den

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen