1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 126

118 geven over de moderne techniek. Dat is intussen, in verband met de plaatsruimte, onmogelijk en de lezer zal in het volgende dus moeten volstaan met de allernoodzakehjkste gegevens over de moderne techniek, die hij zonder toelichting zal moeten verwerken. Dte Historie. Twee hoofdrichtingen van levensbeschouwing zijn te herkennen , in onze cultuur: het Christendom en het humanisme. Op beiden zijn tal van varianten en van beiden zijn mengtypen aanwijsbaar, maar het is onnodig de eenvoud van de tweedeling t.b.v. een betere nauwkeurigheid aanstonds prijs te geven. Heel in het kort gezegd zijn die twee hoofdrichtingen in onze cultuur te typeren als die, waarin men het van God verwacht, de gehoorzame levenshouding, en als die, waarin men het van de mens verwacht, de onaehoorzame levenshouding. Let men op het karakter van beiden in de historie, dan valt in de eerste plaats op, dat het humanisme steeds beslister de leiding kreeg in de cultuur, dat het Christendom steeds sterker teruggedrongen werd. Vooral nadat de moderne techniek haar intrede deed. ging het hurnanisme duidelijk domineren en bleven slechts hier en daar resten van het Christendom van invloed oo de cultuur. In de tweede plaats is het opvallend, dat de ongehoorzaamheid op de lijn van het humanisme bij het voortgaan déf aeschiedenis duidelijker en beslister werd. Of noq beter gezegd: steeds duidelijker, en met name sinds de opkomst der moderne techniek, is openbaar geworden, dat het humanisme ex origine tot radicale ongehoorzaamheid leidt, een ongehoorzaamheid, die in machtsusurpatie tot uitdrukking komt. Toen het humanisme (en de renaissance) parallel met de reformatie geboren werden uit de dwangstructuxir van de kerk der middeleeuwen, was er in het humanisme van klaarblijkelijke ongehoorzaamheid nog geen sprake. Men vond de mens terug als persoonlijkheid. Dat was de hoofdzaak. Hij was het waardig hoofd der werkelijkheid en van hem uit moest men haar begrijpen; omgekeerd moest die mens vrij en zelfstandig gaan onderzoeken, wat de werkelijkheid was, en haar vervolgens gaan beheren. Men ziet, het ging in eerste aanleg om een reactie tegen de kerkelijke dictatuur, die veel overeenkomst vertoonde met de negatieve zijde van de reformatie. Het ging om de vrijheid en de menselijke waardigheid. Maar reactie tegen iets, kan nooit anders zijn dan een zich afzetten uit een vast punt. En dat vaste punt was in het humanisme de mens. Dat was het verschil met de reformatie. En hoewel beide richtingen, de gehoorzame en de ongehoorzame, aanvankelijk Gods souvereiniteit aanvaardden, moest op de duur dit verschil openbaar worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen