1962 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 312

252

H. R. WOLTJER

van de lichtsnelheid, juister gezegd van de getalwaarde van de voortplantingssnelheid van electromagnetische golven in de ledige ruimte. Gebruikt men als eenheden van lengte en tijd resp. de centimeter en de seconde, dan is c = 3. 10 lo. De verhouding tussen de toename (natuurlijk ev, ook de afname) van de energie en die van massa is dus een universelen. Met nadruk moge worden opgemerkt, dat de veranderingen van massa en energie volgens de revolutionaire ontdekking van Einstein steeds in dezelfde richting gaan: óf beide nemen toe of beide nemen af: de ene verandering gaat niet ten koste van de andere. Was dit wel het geval, dan zou men in de formules óf rechts óf links een minusteken moeten schrijven en zou men ze in de gedaante E + m.c~ = constant kunnen brengen. Maar nu dit niet kan, is het onjuist te spreken van een „transformatie" van massa in energie en omgekeerd of van „omzetting" van de massa in energie (of omgekeerd) of van het „ontstaan" van de een uit de ander. Ook al zou men bezwaar maken tegen een afwijzen van de zoeven vermelde terminologie op grond van een verschil in wezen van energie en massa (omdat het begrip „wezen" zo moeilijk hanteerbaar is), zo kan men toch zeker zeggen, dat „transformatie" e.d. in strijd is met de bouw van de formule. Niettemin worden dergelijke termen toch herhaaldelijk gebruikt in de litteratuur zonder dat men tot foutieve resultaten komt. Ik denk daarbij aan de bespreking van verschijnselen in de kernfysica als „massadefect", „paarvorming" (of „materialisatie" van harde gammastraling) en „annihilatiestraling". Aan het — overigens bijzonder mooie en interessante — boek van Prins „Grondbeginselen van de hedendaagse natuurkunde" ontleen ik straks enkele voorbeelden (uit de 9e druk, 1959). Ook prof. Groen spreekt in zijn artikel „Enige opmerkingen over ruimte, tijd en dimensies" (deze jaargang blz. 209) van een „zozeer aan elkaar verwant zijn (van massa en energie), dat massa in energie kan overgaan" (blz. 214) en even later (niet als irrealis, maar als realis) „als massa tot energie kan worden getransformeerd". (Op zijn mij niet duidelijke dimensiebeschouwingen kom ik nog terug). Op blz. 146 formuleert Prins heel duidelijk: „Met aanwezigheid van een massa m gaat steeds een energie E gepaard en omgekeerd, zodanig dat: E = mc2." Maar dan volgt daarop „Deze equivalentie van energie en massa..."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen