1970 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 153

M. KUILMAN

121

slechts als morele gidsfossielen. In dat verband is de onderscheiding die Sporken heeft aangebracht tussen ethos en ethiek voor mij nogal verhelderend geweest. Maar zelfs wanneer er sprake is van een gemeenschappelijk christelijke ethos dan kunnen de concrete gedragsregels toch nog sterk uiteenlopen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de divergentie tussen de standpunten van Prof. Kuitert en die van het bestuur van de Protestants Christelijke Artsen Organisatie (PCAO). In het memorandum van de PCAO wordt gesteld dat de mens op grond van zijn transcendentale en horizontale relaties niet autonoom is maar solidair. Uit dien hoofde wordt hem de vrije beschikking over zijn eigen lichaam ontzegd. En daarom achten de auteurs de abortus provocatus in beginsel ongeoorloofd, tenzij er indicaties zijn die in grote lijnen overeenkomen met de aanwijzingen in het rapport der gynaecologen. Ook verkondigen de samenstellers met klem dat het voor een geordende samenleving een absolute voorwaarde is om gemeenschappelijke normen te aanvaarden, anders dreigt er een chaos te ontstaan. Intussen betekent dit naar mijn smaak niet dat concrete gedragsregels om die reden een soort eeuwigheidswaarde zouden moeten hebben (als preventie tegen die gevreesde chaos). Elke tijd immers waarin de vigerende normen niet meer worden aanvaard — en dat kan een goede zaak zijn —, schept aanvankelijk een chaotische situatie, met veel controversen en met een beperkt aantal ,,koplopers" die nieuwe waarden en normen uitdragen. In een dergelijke situatie is een zekere verontrusting wel begrijpelijk, omdat het immers tot de wezenskenmerken van de ethiek behoort dat zij in dienst staat van de gemeenschap. (Ik moge verwijzen naar hetgeen over ethiek en moraal is opgemerkt door De Graaf, Nijk en Kuitert). Daarom is de mens slechts relatief autonoom en de kwalificatie die de psychiaters van de optimale zelfontplooiing geven is mij te eng, zij getuigt te weinig van de solidariteit die een wezenlijk kenmerk is van de optimale ontplooiing. Juist in deze tijd worden we — en dat is misschien niet zo toevallig — met psychisch ontwrichte mensen geconfronteerd, wier vrees, onzekerheid en verontrusting geworteld zijn in die ontbrekende solidariteit. Niemand heeft het laatste woord indien hij daarmee slechts zichzelf dient. Daarmee bedoel ik mij niet af te zetten tegen het standpunt van Prof. Kuitert want ik hoop dat de lezer zal hebben bemerkt dat ik het in veel opzichten met hem eens ben. Bij Prof. Kuitert valt echter naar mijn smaak te eenzijdig de nadruk op de dwangpositie waarin de vrouw verkeert. Hij beschouwt haar als een slachtoffer van de samenleving: „deze dvdngt middels morele principes een leven op dat de enkeling niet begeerd

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen