1970 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 240

196

ONZEKER WETEN

systeem van vergehjkingen en de beschikbare experimentele gegevens de „beste waarden" willen berekenen, rust de moeilijke taak eerst deze experimentele gegevens zelf kritisch te beschouwen. Met name dient aan de wijze waarop de opgegeven fouten bepaald zijn en aan de standaard waarden die voor bepaalde grootheden gebruikt zijn, aandacht gegeven te worden. Uiteraard stelt de buitenwacht de eis, dat dit objectief gebeurt. Regelmatig dienen deze evaluaties herhaald te worden, want steeds zullen nieuwe experimentele gegevens beschikbaar komen, waardoor bijvoorbeeld discrepanties die eerst verwaarloosbaar schenen, belangrijk kunnen worden. Bovendien kunnen correcties op de theorie of verbeteringen van de benaderingen die toegepast worden bij de berekeningen, een belangrijke rol spelen. Vergelijken we de resultaten van deze evaluaties over enige decennia dan zien we het merkwaardige verschijnsel dat de opgegeven „beste waarden" voor natuurconstanten als h of e convergeren naar een bepaalde waarde. Enerzijds wijst dit verschijnsel er op dat de fouten in de „beste waarden" van de natuurconstanten steeds kleiner worden en anderzijds dat het zinvolle grootheden zijn die in de theorieën werden opgenomen. De grootste verdienste van het berekenen van de „beste waarden" van de natuurconstanten is, dat er steeds weer een test wordt uitge" voerd op de geldigheid van de theorieën over een zo groot mogelijk gebied. Want het belangrijkste doel van dit werk is om naast het opgeven van de „beste waarden" van deze constanten te zoeken naar significante discrepanties tussen theorie en experiment en ze op te lossen door de fouten die ze veroorzaakten op te sporen. Zo is dit werk een belangrijke stimulans voor het zoeken naar verbeteringen van meettechnieken en van theoretische beschrijvingen. De in de inleiding genoemde wisselwerking tussen de onzekere experimentele gegevens en de onzekere theorieën wordt hier wel duidelijk gedemonstreerd. Onlangs werd een dergelijke evaluatie weer uitgevoerd door Taylor en anderen. Hun oogmerk was de geldigheid van de Quantum Electro-dynamica te onderzoeken. In deze theorie, die de wisselwerking tussen fotonen, geladen deeltjes en electromagnetische velden be' schrijft, speelt de fijnstructuurconstante a een essentiële rol. Uit experimentele gegevens, die zonder gebruik te maken van de Quantum Electro-dynamica, geannalyseerd konden worden werd de „beste waarde" van a bepaald. Met deze waarde van a werd de grootte van de Lamb-shift volgens de Quantum Electrodynamica berekend en

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen